www.srebrnykruk.pl






Abc złotniczo-jubilerskie

strzalka do tyłu strzalka do góry
Obrączki i pierścienie

Sporządzanie obrączki


Wykonanie obrączki rozpoczyna się od wycięcia z blachy, albo drutu odpowiednio długiego odcinka materiału z którego sporządzimy szynę.


Następnie pilnikami szlifujemy wszystkie krawędzie wyciętej szyny i wygrzewamy ją przy pomocy palnika, aby metal stał się miękki i łatwy w kształtowaniu. Po rozgrzaniu metalu do czerwoności (temperatura widziana okiem ludzki wynosi około 530oC), wrzucamy go na kilka minut do wykwaszania i płuczemy w wodzie.

Dalej przystępujemy do kształtowania obrączki używając do tego szyncęgów. Szynę zaginamy z dwóch stron, najpierw z jednej następnie z drugiej. Po nadaniu owalnego kształtu odcinamy piłką włosowa nadmiar materiału wzdłuż zaznaczonych uprzednio linii i łączymy tak, by między brzegami nie było przerwy.

prace-zlotnicze-zdjecie-nr-29-002-szna-szyncegi
Zdjęcie. Szyncegi.

Na miejsce łączenia nanosi się lutówką oraz układa małe kawałeczki lutu, nazywane pelkami i przystępuje do lutowania. Cały wyrób nagrzewany jest równomiernie okrężnymi ruchami, aż do momentu uzyskania wiśniowego żaru. Wówczas zwiększamy intensywność grzania miejsca łączenia. Należy pamiętać, że lut płynie zawsze w najbardziej ciepłe miejsce. Zatem gdy płomień skierujemy w zły punkt, to w efekcie lut może rozlać się po materiale i nie połączyć brzegów szyny.

Po rozpłynięciu lutu i zlutowaniu brzegów szyny obrączkę wykwasza się, myje w wodzie i suszy. W przypadku, gdy lutowanie się nie udało, to cały proces ponawia się pamiętając każdorazowo o użyciu lutówki.

Gdy po zlutowaniu obrączki na wewnętrznych oraz zewnętrznych miejscach spajana zbierze się nadmiar lutu, to należy go usunąć przez szlifowanie. Kolejną czynnością jest formowanie obrączki w kształt okręgu za pomocą rygla, a także drewnianego młotka. Wykonuje się to wsuwając obrączkę na stabilnie trzymany rygiel i niezbyt mocno ostukując ją z każdej strony, aż do momentu w którym przyjmie oczekiwany kształt. Jeśli metal utwardzi się zbyt mocno, należy zabieg kształtowania przerwać i przeprowadzić wyżarzanie.

Ostatnim etapem jest szlifowanie obrączki z zewnątrz, zwracając baczną uwagę na punkty łączenia. Krawędzie najdogodniej wyrównuje się pocierając obrączką o płasko położony pilnik, zapewnia to brak skosów. Delikatną strukturę powierzchni i usunięcie ostrych krawędzi pozostających po szlifowaniu, uzyskuje sie za pomocą papierów ściernych o różnej gradacji. Polerowanie obrączki rozpoczyna się od jej wewnętrznej części, mającej styczność z palcem. Prowadzi się je od środka szyny w stronę krawędzi zewnętrznych. Następnie kontynuuje się obróbkę górnej części obrączki.

prace-zlotnicze-zdjecie-nr-29-1-2-3-obraczka-szyna-wykonanie
Zdjęcie. Sporządzanie obrączki.

Do sporządzenia obrączki można także wykorzystać metodę przewijania, nazywaną także metodą podkładki. Sposób ten różni się od opisanego powyżej tym, iż w jego wyniku otrzymujemy obrączki bezszwowe tj. bez ich lutowania. Proces rozpoczyna się od wycięcia piłką lub wykrojnikiem z blachy o odpowiednio dobranej grubości, pustego w środku krążka, podobnego do podkładki. Następnie krążek ten poddawany jest obróbce polegającej na ich wywijaniu na ryglach, bądź na specjalnych stemplach, aż do momentu uzyskania kształtu obrączki. Czynnością końcową jest wykończenie powierzchni obrączki przez np. polerowanie czy grawerowanie.

Bardzo ciekawe efekty można uzyskać wykorzystując monety, które po wywierceniu w nich otworu poddawane są kształtowaniu tą metodą.

prace-zlotnicze-zdjecie-nr-29-4-obraczka-szyna-przewijanie
Zdjęcie. Sporządzanie obrączki metodą przewijania.
Od lewej; blacha z wytrasowanym kształtem, wycięty krążek, kształtowanie obrączki na ryglu, otrzymana obrączka, obrączka po obróbce końcowej, przykład obrączki sporządzonej tą metoda z monety.

Sporządzanie obrączki - www.srebrnykruk.pl