www.srebrnykruk.pl






Abc złotniczo-jubilerskie

strzalka do tyłu strzalka do góry
Prace i wyroby złotniczo-jubilerskie

Oprawa koszyczkowa - chaton


Oprawa koszyczkowachaton w swej najprostszej postaci sporządzana jest z drutu i składa się z dwóch okrągłych ramek i co najmniej 4 pazurów służących do zakuwania kamieni.


Pazury niekiedy nazywa się łapkami bądź chrapami i stąd też biorą się inne określenia tej oprawy jako oprawa w pazury lub oprawa w łapki czy też oprawa w chrapy.

prace-zlotnicze-rysunek-nr-29-40-chaton-etapy
Rysunek. Etapy sporządzania oprawy w łapki. A – wykonanie nacięć na ramce, B – zaznaczenie lokalizacji łapek na płytce do lutowania, C – zlutowana oprawa.

Do jej wykonania używa się drutu najczęściej o średnicy od 0,8 do 1,5 mm. Przygotowuje się z niego dwie ramki. Górną nieco mniejszą od wymiarów zewnętrznych kamienia oraz dolną, mniejszą od górnej ramki. Przycina się także 4, 6 lub 8 prostych kawałków drutu przeznaczonych na pazury. Ich długość powinna być większej o 3 do 4 mm od końcowych wymiarów. Nadmiar drutu ułatwi montaż układu lutowniczego i zostanie usunięty w procesie obróbki finalnej. Na ramkach dokonuje się pomiaru i oznaczenia pozycji każdej z łap i za pomocą frezu lub pilnika iglaka, wykonuje nacięcia o średnicy równej mniej więcej średnicy drutu.

Przygotowane proste odcinki drutów wbija się w płytkę lutowniczą zgodnie z ich rozmieszczeniem na obwodzie dolnego pierścienia, pod kątem wynoszącym od 60 do 70o. Po ich stabilnym osadzeniu, umieszcza się na nich dolną ramkę i przystępuje do lutowania. Następnie na powstałym układzie lutowniczym składającym się z dolnej ramki i pionowych prostych drutów, umieszcza się górną ramkę. Dokonuje się jeszcze niezbędne poprawki wysokości jej położenia, przez delikatną zmianę kątów pazurków i przystępuje do lutowania.

Etapem końcowym jest przycięcie łapek trzymających kamień na potrzebną długość, wypolerowanie i zakucie kamienia.

Opisana powyżej metoda nie jest jedyną, twórcy często korzystają z autorskich rozwiązań jedno z nich przedstawiono poniżej.

Sporządzanie oprawy rozpoczyna się od wyżarzenia drutu o grubości od 0,8 do 1 mm i pocięciu go na trzy równe odcinki o długości od 30 do 40 mm. Na każdym z kawałków przygotowanego drutu, wyznacza się punkt centralny. W oznaczonym miejscu, trójkątnym pilnikiem iglakiem wykonuje się głębokie nacięcie i zagina pod kątem. Otrzymane trzy „V” kształtne druty, składa się ze sobą tak, by uzyskać formę podobną do sześcioramiennej gwiazdy. W miejscu zetknięcia drutów lutuje się je ze sobą. Następnie zagina je do środka, chwytając płaskimi szczypcami za wcześniej zaznaczonymi punktami zagięcia. Po zetknięciu się ze sobą końców ramion gwiazdy, lutuje się je, po czym odcina szerszą część w miejscu zagięcia. Po przymierzeniu kamienia, ustala się punkty nacięcia pod okrągłą ramkę wykonywaną osobno. Wielkość tej ramki powinna być nieznacznie mniejszej od oprawianego kamienia. Następnie ze zlutowanych końców drutu, usuwa się lut i wykonuje frezem gniazdo na dolną okrągłą ramkę.

Kolejną czynnością jest oczyszczenie i przylutowanie przygotowanego pierścienia. Otrzymaną oprawę poddaje się obróbce wykańczającej i zakuwa w niej kamień.

prace-zlotnicze-zdjecie-nr-29-47-chaton-sporzadzanie
Zdjęcie. Etapy sporządzania oprawy w pazury.

Oprawa koszyczkowa - chaton - www.srebrnykruk.pl