www.srebrnykruk.pl






Abc złotniczo-jubilerskie

strzalka do tyłu strzalka do góry
Keum-Boo

Keum-Boo wskazówki i uwagi


Keum-Boo jak już wspominałem to, starożytna koreańska technika zdobienia cienkimi arkuszami złota powierzchni innych czystych metali. Szeroko stosowana w różnych kulturach azjatyckich i na zachodzie do zdobienia przedmiotów z żelaza oraz stali.


Czym jest Keum-Boo

Znaleziono wiele greckie i rzymskie artefaktów, zdobionych tą techniką. Keum-Boo jest zazwyczaj nakładane na gotowe przedmioty przygotowane z zastosowaniem tradycyjnych metod wytwarzaniu wyrobów artystycznych z metali. Doskonale do stosowania tej techniki nadają się przedmioty sporządzanie z glinek metali, czyli metodą Meta-Clay, ponieważ wykorzystuje się w niej czyste srebro. W przypadku produktów wykonywanych ze srebra niższych prób, muszą być one wielokrotne ogrzewanie, hartowanie i wytrawianie w celu uzyskania warstwy z czystego srebra. Keum-Boo bardzo dobrze sprawdza się na aluminium (czysty metal), a także na standardowe i kolorowe stopy złota, palladu, białego złota i platyny. Dyfuzyjne wiązanie srebra i złota zachodzi pomiędzy 340, a 450oC.

Początek pracy

Pracę z Keum-Boo należy rozpocząć od przygotowania właściwego stanowiska pracy. Do bezpiecznego użytkowania źródła ciepła przydatna może być podkładka ceramiczna o wymiarach 30 na 30 cm, bądź większa. Doskonale do tego mogą się nadawać nawet zwykłe płytki podłogowe, które można składać z mniejszych elementów w potrzebny rozmiar. Pozwoli to na bezpieczne odkładanie nagrzanych narzędzi. Należy także pamiętać o zachowaniu zasad bezpieczeństwa takich jak ochrona oczu przed ciepłem w czasie bezpośredniej pracy nad zdobionym miejscem, czy ochronie dłoni przed gorącym metalem. Do ochrony dłoni nadają się nawet zwykłe rękawiczki skórzane tak dobrane, by umożliwiały swobodne manipulowanie pęsetą ze złotą folią.

Poza gładzikami stalowymi lub agatowymi dobrze było by, przygotować sobie prostą szpilę, wykorzystywaną gdyby podczas pracy na złotej folii powstają pęcherze powietrzne. Przydatny okazać się może także termometr ułatwiający kontrolę temperatury przedmiotu.

Źrodła ciepła

Jako źródło ciepła jak już wcześniej wspominałem używane są piece lub wręcz wszelkiego rodzaju płyty grzewcze (kuchenki domowe) gazowe, a najlepiej elektryczne. Źródła ciepła zasilane gazem wymagają pracy nad otwartym płomieniem, przez co są mniej bezpieczne i wygodne w użytkowaniu. Podczas nakładania złotej folii na bardzo duże elementy bardzo przydatnym, bądź wręcz niezbędnym okazać się może gazowego palnik jubilerski, ułatwiający otrzymanie prawidłowych warunków do zajścia procesu wiązanie złota ze srebrem. Korzystając z palnika jubilerskiego, dobrze jest zwiększyć grubość stosowanej złotej folii, ponieważ cienka łatwiej dyfunduje do srebra, gdy jest wystawiona na działanie ciepła płomienia palnika gazowego.

Jak rozpocząć nakładanie folii Keum-Boo

Aby precyzyjne umieścić złotą folię na zdobionym wyrobie należy go najpierw ogrzać do temperatury w przedziale od 260 do 370oC, następnie ostrożnie używając palnika gazowego w zaplanowanym miejscu, umieszcza się złota folię i poleruje powierzchnię przedmiotu. Temperaturę wyrobu daje się określić za pomocą termometru położonego bezpośrednio na płycie grzewczej (sprawdzi się tu termometr do pieców i kominka, wskazujący temperaturę spalonego wsadu), albo przykładając do wyrobu koniec patyczka czy też wykałaczki, zmiana koloru na brązowy (przypalenie) oznacza właściwe ogrzanie przedmiotu.

Początkującym wykonawcom łatwiej jest układać złotą folię przed ogrzaniem wyrobu, a po nabraniu doświadczenia jest się w stanie używają pęsety wykonywać tę czynność na gorącym przedmiocie. Niekiedy dla ułatwienia sobie pracy, folie przenosi się za pomocą zwilżonego pędzla. Doświadczeni twórcy, złotą folię nanoszą na zdobione miejsce na ogrzanym przedmiocie stosując do tego także rozgrzany stalowy gładzik.

Co jeśli złota folia nie wiąże?

Najczęściej należy się upewnić, czy palnik jest wystarczająco gorący. Czy srebro jest czyste. Czy nie ma na nim odcisków palców i innych zabrudzeń. Czy złota folia ma kontakt ze srebrem.

Bądź kreatywny w wyborze narzędzi

Wybierając narzędzia do polerowania złotej folii standardowo korzysta się z gładzików agatowych lub ze stali niedzewnej, ale w warunkach „domowych”, czy nteż małego warsztatu mozna zastanowić się nad wykorzystaniem do tego celu tak prozaicznych przedmiotów jak; łyżki, noże i widelce ze stali nierdzewnej. Należy je przed użyciem dostosować odpowiednio kształtując, wyginając i szlifując.

Do zestawu narzędzi dodać można także różne nożyczki. Przykładowo małe spiczaste takie, jak do manicure doskonale nadające się do wycinania z folii małych określonych kształtów. Długie do papieru ułatwią długie cięcie pasków folii. Ozdobne nożyczki bądź stemple do papieru, ułatwią wycinanie ze złotej folii różnorakich ozdobnych elementów.

Dbanie o narzędzia do polerowania ze stali nierdzewnej

Jeśli narzędzia do polerowania ze stali nierdzewnej zaczepiają lub rozrywają złotą folię, należy je delikatnie przeszlifować przy użyciu coraz drobniejszego papieru do polerowania na mokro lub na sucho. Czynność tą wykonujemy dopóki nie nie uzyskamy idealnie gładkiej, pozbawionej zadziorów i rys części roboczej powierzchni gładzącej.

Keum-boo na wyrobach lutowanych

Nanoszenie złotej foli na przedmioty lutowane wymaga bardzo dokładnego polerowania obszarów pracy w których zostanie nałożony lut. Operację lutowania wykonuje się w pierwszej kolejności, a następnie dodaje złotą folię za pomocą metody Keum-boo. Można także po nałożeniu grubszej warstwy złotej folii w miejscach nią zdobionych, lutować obszary nie mające z nią bezpośredniego kontaktu. Większa grubość złotej foli w tym przypadku jest wymagana z uwagi na jej bardzo duże prawdopodobieństwo częściowego roztworzenia się w srebrze podczas zabiegu lutowania.

Różne odcienie złota

Aby otrzymać różne odcienie złota w zaplanowanych miejscach, nakłada się jedna warstwę na drugą. Można nałożyć jedną warstwę złota w niektórych obszarach, dwie warstwy w  innych miejscach i tak dalej, aż otrzyma się wyraźnie widoczny kontrast. Złota folia jest tak cienka, że będzie miała zielony odcień srebra pod spodem. Kiedy stosowana jest druga, która zachodzi na pierwszą warstwę, kolor robi się intensywniejszy. Kolejne warstwy wytworzą zakresy kolorów od zielonkawego odcienia, poprzez jaśniejsze złoto, aż do głęboko złotego. Zazwyczaj w technice Keum-Boo stosuje się trzy warstwy złotej folii.

techniki-keum-boo-zdjecie-narzedzi-i-nakladanie
Zdjęcie. Zestaw podstawowych narzędzi do Keum-Boo i nakładanie złotej folii.

Nakładanie złotej folii

Złota folia zwykle pakowana jest tak, że po obu stronach ma zewnętrzną sztywną warstwę papieru. Wewnątrz znajdują się jeszcze dwie warstwy papieru po każdej stronie folii. Pakiet układa się na płaskiej powierzchni i usuwa górną sztywną warstwę zewnętrzną i jedną wewnętrzną warstwę papieru. Złotą folię unosi się utrzymując między dwoma arkuszami papieru. Zapobiega to pozostawianiu na niej odcisków palców i innym zanieczyszczeń. Ułatwia również cięcie folii i używanie papierowych stempli do tworzenia dekoracyjnych aplikacji.

Kiedy temperatura przedmiotu jest wystarczająca, chwyta się złotą folię używając czystej pincety i przytrzymuje ją w obszarze zdobionym. Za pomocą gładzika delikatnie zaczepia się ją w miejscu, wykonując znak „X” na jej środku. Lekko przytrzymując odcięty kawałek unieruchamia się go stosując delikatny, a zarazem mocny nacisk gładzikiem. Działanie rozpoczyna się w środku i pracuj w kierunku krawędzi za pomocą małych pociągnięć w kółko. Pomoże to uniknąć kieszeni powietrznych i pęcherzyków powstających między srebrem, a złotem. Zachowując szczególną ostrożność, należy dokładnie wypolerować krawędź dokoła złota. Srebro i złoto przylegają przez wiązanie dyfuzyjne. Po podgrzaniu przedmiotu niektóre cząsteczki srebra migrują do złota, a niektóre cząsteczki złota przechodzą do srebra. Odbywa się to na poziomie mikroskopowym, więc nie można tego zobaczyć, ani poczuć, ale po schłodzeniu srebro i złoto są trwale związane.

Podczas gładzenia narzędzia również się nagrzewają i jeśli staną się zbyt gorące (zwłaszcza stalowy gładzik), złoto wówczas przylgnie do nich. Gładzik powinien zawsze ślizgać się po powierzchnia złota, gdy zaczyna się „lepić”, to znaczy że stał się zbyt gorący. Należy go wówczas ostudzić, zanurzając w wodzie i kontynuować pracę. Małe krople wody nie mają wpłyną na cały proces.

Jeśli używa się gładzika agatowego, należny go odłożyć na bok do ostygnięcia. Nigdy nie wolno schładzać narzędzi agatowych w wodzie, ponieważ pękną.

Gdy złota folia jest przymocowana, przedmiot zdejmuje się z płyty grzewczej i pozwala się mu ostygnąć (nie wolno go studzić). Przy dobrym świetle sprawdza się złotą powierzchnię pod kątem bąbli powietrznych oraz przyleganie krawędzi przez próbę uniesienia złota paznokciem. Gdy występują luźne krawędzie lub bąbelki, nakłuwa się je na środku za pomocą małej, ostrej szpilki, odkłada wyrób z powrotem na rozgrzaną płytę i ponownie gładzi. Jeśli powstaną luki bądź przerwania w folii, dodaje się kawałki złota i poleruje w tym miejscu.


Keum-Boo wskazówki i uwagi - www.srebrnykruk.pl