www.srebrnykruk.pl






Abc złotniczo-jubilerskie

strzalka do tyłu strzalka do góry
Metale nieżelazne

Rtęć


Rtęć nazwa łacińska hydrargyrum symbol chemiczny Hg, temperatura topnienia minus 39oC, temperatura wrzenia 357oC, gęstość 13,6 g/cm3, barwa srebrzysta.


Metaliczna rtęć i jej pary oraz związki, są silnie toksyczne. Rozpuszcza metale z wyjątkiem żelaza, platyny, wolframu i molibdenu, tworząc amalgamaty.

Zdjęcie nr 2-68
Zdjęcie. Rtęć.

Jest znana już od starożytności i jako jedyna spośród metali w temperaturze pokojowej znajduje się w stanie ciekłym.

Rtęć otrzymuje się z minerałów cynobru (siarczku rtęci), bardzo rzadko występuje jako rtęć rodzima w formie małych kropel ukrytych w kawernach2-26 skał.

Reaguje w podwyższonych temperaturach z tlenem, chlorem, fluorem, kwasami azotowym i siarkowym oraz siarką. Nie poddaje się działaniu pary wodnej i kwasów utleniających oraz mocnych zasad.

Zdjęcie nr 2-69
Zdjęcie. Rtęć rodzima.

Znana była już w starożytności. Alchemicy usiłowali zamienić ją w złoto, a jej tlenki wykorzystywano, jako składniki czerwonych farb. Wolna rtęć pod nazwą „żywego srebra” znana była też, jako zabawka.

Rtęć w jubilerstwie wykorzystywana była do przygotowania amalgamatów2-27 złota i srebra, z których korzystano w technologii ogniowego złocenia i srebrzenia oraz jako dodatek do stopów niskotopliwych. Przy czym należy tu podkreślić, iż obecnie z uwagi na wspomnianą toksyczność rtęci, praktycznie nie stosuje się w tych celach. Używana jest także do oddzielania od zanieczyszczeń samorodnego złota. Chlorek rtęciowy i azotan rtęciowy w formie wodnych roztworów stosuje się w procesie przygotowującym srebrzenie przedmiotów wykonanych z miedzi.


Zdjęcie nr 2-70
Zdjęcie. Cynober.
  • Barwa szkarłatnoczerwona, brązowo czerwona często z niebieskawymi naleciałościami o połysku diamentowym, matowym, nie przezroczysty do przeświecającego.
  • Występuje w Niemczech, Hiszpanii, Serbii, Włoszech, Ukrainie, Chinach, Japonii, Meksyku, USA, Peru.
  • W Polsce spotykany w niewielkich ilościach na Dolnym Śląsku w Pieninach i Bieszczadach.
  • Wykorzystywany, jako główne źródło rtęci a dawniej jako barwnik farb.
  • Jest poszukiwany przez kolekcjonerów i sporadycznie jako kamień ozdobny w jubilerstwie.

2-26Kawerna, to puste przestrzenie wewnątrz skał powstałe na skutek naturalnych procesów rozpuszczania i odparowania składników skalnych.

2-27Amalgamaty, to ogólna nazwa stopów metali zawierających rtęć, jako jeden z głównych składników.


Rtęć - www.srebrnykruk.pl