Nazwa pochodzi najprawdopodobniej od łacińskich słów „granatus, granatum oraz granum” i kojarzy się poprzez podobieństwo nasyconej czerwonej barwy i kształtu kryształów z owocem granatu.
Cechami wspólnymi wszystkich kamieni z grupy granatów są; twardość od 6,5 do 7 w skali Mohsa, pozbawienie łupliwości bądź jej niewyraźność, połysk szklisty do żywicznego, przezroczystość do nieprzezroczystości oraz najczęściej brak zjawiska fluorescencji. Zdarzają się kryształy wykazują efekty optyczne takie jak asteryzm i kociego oka oraz takie, które zmieniają kolor w zależności od rodzaju oświetlenia.
W grupie granatów występują bardzo liczne odcienie barw poza niebieską. Najbardziej rozpowszechnione kolory to pomarańczowoczerwony do fioletowoczerwonego (najczęściej przypisywane piropom i almandynom). Potocznie granatami nazywa się wyłącznie kamienie czerwone tj. pirop i almandyn. Poza tymi dwoma najważniejszymi przedstawicielami grupy granatu są także odmiany takie jak; andradyt, grossular, spessartyn oraz uwarowit. Ich duże zróżnicowanie wynika z faktu częstego tworzenia między sobą kryształów mieszanych.
Występują w RPA (jako „produkt odpadowy” przy okazji eksploatacji diamentów) Czechach, Brazylii, Indiach, Madagaskarze, Norwegii, USA, Meksyku, krajach byłego ZSRR, Tanzanii, Kenii, Zimbabwe, Etiopii, Turcji, Iranie i w Australii. W Polsce spotykane są w Masywie Śnieżniki, Górach Sowich, Karkonoszach, Górach Izerskich i na Pogórzu Izerskim.
Poza jubilerstwem znajdują zastosowanie jako materiał ścierny, mają także znaczenie naukowe. Największe kryształy granatu miał średnicę 2,5 m i wagę 37 ton.
