Bibliografia

Budowa i właściwości metali oraz ich stopów. Rozdział I; 1-1.Tester tłoczności Erichsena; źródło: http://www.eurotom.pl; autor: nieznany;

Opis wybranych metali oraz ich stopów. Rozdział II; 2-1. Żelazo, źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Żelazo; autor: Alchemist; 2-2. Meteoryt żelazny; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Meteort; autor:H.Raab (User:Vesta).; 2-3. Ruda darniowa; źródło: http://www.redbor.pl/skaly/0_skaly_osadowe.htm; autor: minerals@redbor.pl; 2-4.Kryształy magnetytu w skale; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Magnetyt; autor: Archaeodontosaurus; 2-5.Hematyt - szklane głowy; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Hematyt; autor: Rob Lavinsky; 2-6. Syderyt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Syderyt; autor: Didier Descouens; 2-7. Piryt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Piryt; autor: Didier Descouens; 2-8. Limonit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Limonit; autor: Meteor2017; 2-9. Goethyt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Goethyt; autor: Luis Miguel Bugallo Sánchez; 2-10. Aluminium; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Glin; autor: Materialscientist; 2-11. Boksyt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Boksyt; autor: nieznany; 2-12. Antymon; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Antymon; autor: nieznany; 2- 13. Antymonit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Antymonit; autor: pepperedjane; 2-14.Ulmanit; źródło: http://www.pfs.org.pl;autor: pfs@pfs.org.pl.;2-15. Beryl; źródło: https://pl.wikipedia.org; autor: Alchemist-hp; 2-16. Chryzoberyl; źródło: https://cs.wikipedia.org/wiki/Chryzoberyl; autor: Rob Lavinsky; 2-17. Beryl minerał; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Beryl; autor: Rob Lavinsky; 2-18. Fenakit; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Fenakit; autor: Rob Lavinsky; 2-19. Bizmut; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Bizmutł autor: Rob Lavinsky; 2-20.Bizmutynit; źródło:http://pl.wikipedia.org/wiki/Bizmutyn; autor: Didier Descouens; 2-21. Bizmutyt,; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Bizmutyt; autor: Ra'ike; 2-22. Chrom; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Chrom; autor: Alchemist-hp; 2-23. Chromit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Chromit; autor: Kristof vt; 2-24.Krokoit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Krokoit; autor: JJ Harrison; 2-25 .Cyna; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Cyna; autor: Alchemist-hp; 2-26. Kasyteryt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kasyteryt; autor: Saperaud; 2-27 .Stannin; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Stannin; autor: Didier Descouens; 2-28. Cynk; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Cynk; autor: Alchemist-hp; 2-29. Blenda cynkowa (sfaleryt) - kryształy, źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Sfaleryt; autor: Andreas Früh; 2-30. Blenda cynkowa (sfaleryt) - skorupowa; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Sfaleryt; autor: Kluka; 2-31.Smitsonit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Smithsonit; autor: Ppntori; 2-32. Kadm; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kadm; autor: Alchemist-hp; 2-33.Greenockit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Grenokit; autor: Christian Rewitzer; 2-61. Kobalt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kobalt; autor:Alchemist-hp; 2-35. Smaltyn; źródło: http://gr.introne.com/teoria/Przeglad/skutterudyt.htm; autor: Alchemist-hp; 2-36. Kobaltyn; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kobaltyn; autor: nieznany; 2-37. Magnez; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Magnez; autor: Maral10; 2-38. Kryształy magnezu; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Magnez; autor: Warut Roonguthai; 2-39. Magnezytł źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Magnezyt_(minerał)ł autor: Piotr Sosnowski; 2-40. Kizerytł źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kizerytł autor: Rasbak; 2-41. Karnalit; źródło: http://www.erytryn.pl; autor: nieznany; 2-42. Mangan; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Mangan; autor:Tomihahndorf; 2 -43. Manganit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Manganit; autor: Saperaud; 2-44.Piroluzyt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Piroluzyt, autor: Aram Dulyan (User:Aramgutang); 2-45. Miedź rodzima - dendrytyczne skupienia; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Miedź; autor: Jonathan Zander; 2-46. Chalkozyn; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Chalkozyn; autor: Ligar; 2-47. Bornit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Bornit; autor: nieznany; 2-48. Chalkopiryt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Chalkopiryt; autor: Didier Descouens; 2-49. Malachit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Miedź; autor: G.dallorto; 2-50. Azuryt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Azuryt; autor: Rob Lavinsky; 2-51. Mosiądz; źródło: zbiory własne; autor: bogsaw@gmail.com; 2-52. Alpaka; źródło: zbiory własne; autor:bogsaw@gmail.com; 2-53.Brąz; źródło: zbiory własne; autor: bogsaw@gmail.com; 2-54. Molibden; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Molibden; autor: Alchemist-hp; 2-55. Molbdenit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Molibdenit; autor: Didier Descouens; 2-56. Wulfenit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Wulfenit; autor: Didier Descouens; 2-57. Powellit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Powellit; autor: Rob Lavinsky; 2-58. Nikiel; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Nikiel; autor: Alchemist-hp; 2-59. Lita bryłka pentlandtu i pirotynu; źródło: http://www.erytryn.pl; autor: nieznany; 2-60. Garnieryt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Garnieryt; autor: Didier Descouens; 2-61. Ołów; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ołów; autor: Alchemist-hp; 2-62. Ołów rodzimy; źródło: http://www.redbor.pl;autor: redbor@poczta.onet.pl; 2-63. Galena; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Galena; autor: Tano4595; 2-64. Anglezyt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Anglezyt; autor: Didier Descouens; 2-65. Piromorfit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Piromorfit; autor: Didier Descouens; 2-66. Mimetesyt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Mimetezyt; autor: Rob Lavinsky; 2-67. Cerusyt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Cerusyt; autor: Didier Descouens; 2-68. Rtęć; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Rtęć; autor: Own work; 2-69. Rtęć rodzima; źródło: http://www.redbor.pl/; autor: redbor@poczta.onet.pl; 2-70. Cynober; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Cynober_(minerał); autor: Rob Lavinsky; 2-71. Tantal; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tantal_(pierwiastek); autor: Alchemist-hp; 2-72. Tantalit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kolumbit; autor: Alchemist-hp; 2-73. Tytan; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tytanł; autor: Alchemist-hp; 2-74. Ilmenit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ilmenit; autor: Rob Lavinsky; 2-75. Rutylł źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Rutyl; autor: Aram Dulyan; 2-76. Tytanit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tytanit; autor: Alberto Salguero; 2-77.Wanadł źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Wanadł autor: Alchemist-hp; 2-78. Wanadynit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Wanadynit; autor: Didier Descouens; 2-79. Karnotyt; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Karnotyt; autor: Tillman; 2-80. Wolfram; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Wolfram; autor: Alchemist-hp; 2-81. Szelit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Szelit; autor: Didier Descouens; 2-82. Wolframit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Wolframit; autor: Rob Lavinsky; 2-83. Iryd; źródło: http://pl.wiktionary.org/wiki/iryd; autor: Greenhorn1; 2-84. Osm; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Osm; autor: Alchemist-hp; 2-85. Pallad; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Pallad; autor: Jurii; 2-86. Platyna; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Platyna; autor: Periodictableru; 2-87. Platyna rodzima; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Platyna_rodzima; autor: Rob Lavinsky; 2-88. Sperrylit; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Sperrylit; autor: Mrrk; 2-89. Rod; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Rod_(pierwiastek); autor: Alchemist-hp; 2-90.Ruten, źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ruten; autor: Alchemist-hp; 2-81. Srebro; źródło: http://pl.wiktionary.org/wiki/srebro; autor: Dnn87; 2-92. Srebro rodzime; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Srebro_rodzime; autor: Aramgutang; 2-93. Złoto; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Złoto; autor: PHGCOM; 2-94. Złoto rodzime; źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Złoto; autor: Aramgutang;

Pracownia oraz narzędzia. Rozdział IV; 4-1. Prosty stół złotniczy z wyposażeniem; źródło: https://pl.pinterest.; autor: nieznany; 4-2. Wybrane narzędzia jubilerslkie, 1 - frez kubkowy, 2 - frez walcowy, 3 - frez stożkowy typu NF, 4 - frez walcowo-stożkowy, 5 - frez typu Z, 6 -frez Krause, 7 - frez kulowy, 8 - frez typ 38, 9 - walcarka ręczna, 10 - silnik z wałkiem giętkim, 11 - uniwersalny uchwyt grawerski, 12 - walcarka elektryczna, 13 - kowadełka płaskie, 14 - kowadełko, 15 - popiersie żeliwne do kształtowania kolii i naszyjników, 16 - anka do kształtowania blach w kształcie sześcianu, 17 - anka w kształcie sześcianu do kształtowania blach z zestawem pucncyn, 18 - zestaw kowadeł soczewkowych cyzelerskich do kształtowania metalu, 19 - bizownica Anka rowkowa z zestawem walcowych trzpieni i anka do kształtowania, 20 - wykrojnik do wykrawania z blachy formy okrągłej, 21 - zestaw 6 kleszczy, czołowo tnące, tnące boczne, szpiczasto-zbieżne, szpiczasto-okrągłe, płaskie zbieżne, do formowania, 22 - rygiel do bransolet stopniowany okrągły, 23 - klleszcze do przecinania obrączek, pierścionków na palcu, 24 - ygiel okrągły do pierścionków, obrączek, 25 - urządzenie do pomiaru bransolet, 26 - lupa o powiększeniu 10x, 27 - okulary powiększające, 28 - trzpień i obrączki miarowe, 29 - nożyce do wycinania w metalu, cięcia lutu, blachy, 30 - pęseta prosta stalowa samozaciskowa z izolacją cieplną, 31 - pęseta stalowa zagięta samozaciskowa z izolacją cieplną, 32 -pęseta z tworzywa odporna chemicznie, 33 - uchwyt „trzecia ręka” z podstawą, 34 - stolik do lutowania z uchwytami, 35 - płytka szamotowa do lutowania, 36 - prasa zębatkowa, 37 - powiększarko-zmniejszarka typu Puko do obrączek, a także do zawijania szyn na obrączki, 38 - prasa ręczna śrubowa-balansowa, 39 - frezarko-wiertarka, 40 - wiertarka stołowa; źródło: materiały firmowe producentów, http://www.spojnia.pl/, http://tommo.pl, www.arttools.pl, http://www.pasart.pl, https://nowa.e-pat.pl, http://www.foredom.net/, http://www.durston.co.uk; autorzy: nieznani; 4-3. Blat roboczy; źródło: https://pl.pinterest.com; autor; nieznany;

Prace ślusarsko montażowe. Rozdział V; 5-1. Nożyce ręczne dźwigniowe- gilotynowe; źródło: http://www.kreocen.pl; autor: nieznay; 5-2. Ramka piłki włosowej; zbiory własne; 5-3. Klin drewniany fajnagiel; źródło: http://www.artequipment.pl; autor: nieznany; 5-4. Mini wiertarka ręczna; zbiory własne; 5-5. Wiertarka ręczna z przekładnią zębatą; żródło: http://www.stoma bielsko.pl/; autor:nieznany;5-6. Rozwiertak; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Rozwiertakł; autor: Graibeard; aotor: nieznany; 5-7. Pogłębiacz stożkowy; źródło: http://www.hawera.p; autor: nieznany; 5-8. Uchwyt pokrętło gwintownika; źródło: http://magma.sklep.pl/; autor: nieznany; 5-9. Gwintownik; źródło: http://www.conrad.pl; autor: nieznany; 5-10. Narzynka; źródło: http://pl.foerch.net; autor: nieznany; 5-11. Uchwyt pokrętło narzynki;źródło:http://www.domenasportowa.pl; autor: nieznany; 5-12. Dociskacz; żródło: http://narzedziomis.pl; autor: nieznany; 5-13. Nagłówniak; źródło: http://ecatalog-mob.maqprint.fr; autor: nieznany;

Lutowanie. Rozdział VI; 6-1. Gazowa kolba lutownicza; źródło: http://chemia-budowlana-sklep.pl;autor: nieznany. 6-2. Elektryczna kolba lutownicza; źródło:http://www.jula.pl;autor: nieznany; 6- 3. Palnik na gaz propan-butan; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany;

Spawanie. Rozdział VII; 7-1. Przenośny zestaw do spawania i cięcia gazowego; źródło: ww.bazarek.pl; autor: nieznany

Topienie metali szlachetnych. Rozdział VIII; 8-1. Blok prasowanego węgla drzewnego; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany; 8-2. Tygiel do topienia z węgla drzewnego; źródło: http://10062.pl.; autor: nieznany; 8-3. Tygiel szamotowy z pokrywą; żródło; http://opalfirma.pl; autor: nieznany; 8-4. Uchwyt; źródło: http://www.arma-sklep.pl; autor: nieznany; 8-5. Piec do topienia; źródło: http://www.czylok.com.pl; autor: nieznany; 8-6. Grafitowe tygle do topienia; źródło: http://www.spojnia.home.pl; autor: nieznany; 8-7. Wlewak do drutu; źródło: http://opalfirma.pl; autor: nieznany; 8-8. Wlewak na sztabę; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany; 8-9. Wlewak do blachy; źródło: http://opalfirma.pl; autor: nieznany;

Obróbka wykańczająca. Rozdział IX; 9-1. Tarcza mosiężna i stalowa; źródło: http://www.arma-sklep.pl; autor: nieznany; 9-2. Szczotka mosiężna i stalowa; źródło: http://www.arma-sklep.pl; autor: nieznany; 9- 3. Skrobak - szaber żródło: http://www.artequipment.pl autor: nieznany; 9-4. Skrobak - szaber prosty; źródło: http://www.artequipment.pl; autor: nieznany; 9-5. Szlifierka stołowa z wyciągiem; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany; 9- 6. Ściernica listkowa; żródło: http://www.wkociuba.pl; autor: nieznany; 9-7. Szlifierka talerzowa; źródło:http://alco.com.pl; autor: nieznany; 9-8. Tarcza gumowa; żródło: http://www.wkociuba.pl; autor: nieznany; 9-9. Gładzik agatowy; Żródło:http://akcesoria.net.pl; autor: nieznany; 9-10. Gładzik stalowy - stalka wygięta i prosta; źródło: http://tommo.pl/; autor: nieznany; 9-11. Szczotka i tarcze bawełniane; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany; 9-12. Filcowa tarcza polerska; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany; 9-13. Polerka bębnowa; źródło: http://www.arma-sklep.pl; autor: nieznany; 9-14. Polerka wibracyjna; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany; 9-15. Piaskarka; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany;

Emalia. Rozdział X; 10-1. Podstawka do wypalania emalii; źródło http://www.sklep.planetart.pl; autor:nieznany;

Filigran. Rozdział XI; 11-1. Przeciągadło płytkowe; źródło: https://pl.wikipedia.org; autor:Skatebiker; 11-2. Pinceta zegarmistrzowska; źródło: https://pl.wikipedia.org; autor: Sobol2222;

Kształtowanie blach. Rozdział XIII; 13-1. Kołatki haki; źródło: http://www.srebrnie.pl; autor: nieznany; 13-2. Młotek cyzelerski; źródło: http://www.sklep.planetart.pl; autor: nieznany; 13-3. Misa repuserska; źródł: http://forum.knives.pl; autor: nieznany, 13-4. Mocowanie kołatki w imadle; źródło: http://www.srebrnie.pl; autor: nieznany; 13-5. Młotk, A - do wygładzania, B - do wyklepywania, C - gumowy, D - drewniany, E - blacharski; źródło:http://www.okazje.info.pl;autor:nieznany; 13-6. Kowadełka; źródło:http://skleptechniczny.pl; autor:nieznany; 13-7. Wyoblarka z roku około 1912; źródło: https://archive.org; autor: nieznany;

Grawerowanie. Rozdział XIV; 14-1. Rylce grawerskie; źródło: http://encyklopedia.srebrnie.pl/content/5/16/pl/rylec-grawerski.html: autor: Manfred Brückels; 14-2. Rylce, A - czworokątny, B - spiczasty, C - nożowy, D - fasetkowy, E - soczewkowy, F - płaski, G - okrągły, H - grzebieniowy, źródło: http://alco.com.pl; autor:nieznany; 14-3.Dłuto grawerskie, źródło: http://alco.com.pl , autor: nieznany; 14-4. Kluba drewniana, A - zaciskana śrubą, B - z klinem; źródło: http://www.arttools.pl, http://alco.com.pl; autor: nieznany; 14-5. Kula grawerska; źródło: http://www.rundist.biz; autor: nieznay; 14-6.Uniwersalna kula grawerska, źródło: http://archiwumallegro.pl; autor: nieznany; 14-7 .Podkładka grawerka, źródło: http://alco.com.pl, autor: nieznany; 14-8. Pantograf grawerski z około 1880 roku., źródło:https://www.engraversjournal.com; autor: nieznany;

Odlewnictwo artystyczne. Rozdział XVII; 17-1. Modele biżuterii wykonane w żywicy; źródło: http://bizuteria-wec.pl; autor: nieznany; 17-2. Skrzynka formierska; źródło: http://www.pl.all.biz; autor: nieznany; 17-3. Układ wlewowy odlewu biżuterii tzw. choinka; źródło: http://bizuteria-wec.pl; autor: nieznany;

Mokume-gane. Rozdział XVIII; 18-1. Blacha mokume-gane; źródło:https://pl.pinterest.com; autor: nieznany; 18-2.Materiał na mukume-gane; źródło: http://www.mkunelius.com; autor: nieznany; 18-3. Blok mokume-gane umieszczony w stalowym ścisku; źródło: http://www.mkunelius.com; autor: nieznany; 18-4. Nagrzewanie bloku mokume-gane; źródło:http://www.stahlundseide.de; autor: nieznany; 18-5. Otrzymany blok mokume-gane; źródło: http://www.mkunelius.com; autor: nieznany; 18-6. Blok mokume-gane po przekuciu; źródło: http://www.mkunelius.com/; autor: nieznany; 18-7. Przykłady formowania powierzchni bloku mokume-gane; źródło: http://www.mokumeganeworkshops.com; autor: nieznany; http://www.goldschmiede-palatium.de, autor: nieznany, https://www.gemsociety.org; autor: nieznany, http://kaiajoyasuruguay.blogspot.com; autor: nieznany; 18-8. Przykłady gotowych wyrobów mokume-gane; źródło: http://www.gemologyonline.com; autor: nieznany, https://patternedart.files; autor: nieznany, https://pl.pinterest.com; autor: nieznany; 18-9. Wykonanie z mokume-gane obrączki bez lutowania, A - wywiercenie otworów, B - rozcięcie materiału, C - poszerzenie rozcięcia, D, E, F - formowanie obrączki, G, H - obróbka wykańczająca, I - gotowy wyrób; źródło: http://imgur.com/; autor: nieznany;

Metal Clay. Rozdział XIX; 19-1. Przykład wyrobu wykona wyko w technice Art. Clay; źródło: https://pl.pinterest.com; autor: nieznay; 19-2. Narzędzia do modelowania; źródło:http://pl.aliexpress.com; autor: nieznany; 19-3. Elektryczny piec do wypalania; źródło: https://www.perlesandco.com; autor: nieznany; 19-4. Blok gumowy; źródło: http://www.sklep.planetart.pl; autor: nieznany; 19-5. Wypalanie z użyciem kuchenki gazowej; źródło: http://www.sklep.planetart.pl; autor: nieznany; 19-6. Nakładanie pasty na liść; źródło:http://blogs.yahoo.co.jp; autor: nieznany; 19-7. Etapy sporządzania obrączki z Art Clay; źródło: https://s-media-cache-ak0.pinimg.com; autor: nieznany;

Keum-boo. Rozdział XX; 20-1. Przykłady biżuterii zdobionej techniką Keum-Boo; źródło: http://www.escuelajoyeria.cl, https://pl.pinterest.com; autorzy: nieznani; 20-2. Nakładanie złotego płatka; źródło:http://storting-office.co.uk; autor: nieznany;

Kowalstwo artystyczne. Rozdział XXI; 21-1. Kowadło; źródło: http://sprzedajemy.pl; autor: nieznany; 21-2. Kowadło dwuróg blacharski płaski; źródło: http://ogloszenia.bialystokonline.pl; autor: nieznany;21-3. Młot kowalski poprzeczny; źródło: http://www.twojpasaz.pl; autor: nieznany; 21-4. Młot kowalski wzdłużny; źródło: http://www.profitechnik.pl; autor: nieznany; 21-5. Przecinaki; źródło: http://forumkowalskie.pl;http://www.kowalperun.pl; autor: nieznany; 21-6. Podcinka; źródło: http://www.kowalperun.pl; autor: nieznany; 21-7. Przecinak obijak; źródło: http://bowatech.isu.pl;http://www.ceneo.pl; autor: nieznany; 21-8. Foremniki; źródło: http://sprzedajemy.pl; autor: nieznany; 21-9. Żłobniki; źródło: http://www.ceneo.pl;http://www.kowalperun.pl; autor: nieznany; 21-10. Odsadzaki; źródło: http://narzedziowyswiat24.pl;http://www.kowalperun.pl; autor: nieznanył 21-11. Gładziki; źródło: http://www.ceneo.pl; autor: nieznany; 21-12. Gwoździownica; źródło: http://forumkowalskie.pl;http://kowalperun.com; autor: nieznany; 21-13. Matryca kowalska; źródło: http://www.kupsprzedaj.pl;http://www.ceneo.pl; autor: nieznany; 21-14. Kleszcze kowalskie; A - płaskie, B - wilcze szczęki, C - do zakuwania, D - cęgi kowalskie; źródło:http://www.dodrewna.pl; autor: nieznany; 21-15. Narzędzia pomiarowe; A - linijka stalowa, B - macki wewnętrzne, C - macki zewnętrzne, D - kątownik stalowy, E - kątownik nastawny; źródło: http://www.dodrewna.pl; http://forumkowalskie.pl;autor: nieznany; 21-16. Narzędzia; A - pilniki do metalu, B - piła kabłąkowa, C - imadło kowalskie, D - nożyce dźwigniowe, E - widełki kowalskie; źródło: http://forumkowalskie.pl autor: nieznany;

Powlekanie metali na zimno i gorąco. Rozdział XXII; 22-1. Złoto listkowe; źródło: http://www.e-abra.pl/; autor: nieznany; 22-2. Poduszka i nuż pozłotniczy; źródło: http://calligraphers.eu; autor: nieznany; 22-3. Pędzel pozłotniczy „łapka” z włosia wiewiórki; żródło: http://www.credo-blattgold.com; autor: nieznany;

Powlekanie galwaniczne. Rozdział XXIII; 23-1. Przykłady barw powłok anodowych na powierzchni aluminium; żrółdło: http://stal.elamed.pl; autor: nieznany;

Gemmologia. Rozdział XXV; 25-1. Piknometr; źródło: http://sklep-chemland.pl; autor: nieznany; 25-2. Talk; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Sanao; 25-3. Gips; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Didier Descouens; 25-4. Kalcyt; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Jarno; 25-5. Fluoryt; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: chaosdna; 25-6. Apatyt; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: OG59; 25-7. Ortoklaz; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Didier Descouens; 25-8. Kwarc; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Didier Descouens; 9. Topaz; źródło: https://pl.wikipedia.org; autor: Rob Lavinsky; 25-10. Korund; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Kluka; 25-11. Diament; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Parent Géry; 25-12. Refraktometr; źródło: http://www.directindustry.com; autor: nieznany; 25-13. Dychroskop kieszonkowy; źródło: http://www.ptgem.pl; autor:nieznany;

Obróbka, oprawa oraz ocena kamieni szlachetnych i ozdobnych. RozdziałXXV I; 26-1. Kamea „Wielka Kamea Francji”; źródło: https://pl.wikipedia.org: autor: Janmad; 26-2. Intaglio „Cesarz z wieńcem laurowym”; https://commons.wikimedia.org; autor: nieznany; 26-3. Zestaw zakuwaczy ze stożkowym otworem do oprawiania kamieni; źródło: ttps://nowa.e-pat.pl:autor:nieznany; 26-4. Narzędzie do doginania łapek; źródło: http://www.arttools.pl: autor:nieznany; 26-5. Kastownik do sporządzania oprawek kamieni A - kwadrat zaokrąglony, B - owal, C - okrągły; źródło: https://nowa.e-pat.pl/, http://alco.com.pl/: autor: nieznany; 26-6. Szalkowa waga jubilerska do ważenia kamieni szlachetnych; źródło: http://www.cnba.uba.ar, http://www.antyki.zywiec.pl; autor: nieznany; 26-7. Elektroniczna waga jubilerska; źródło: https://www.zdrowysklep.net; autor:nieznany; 26-8. Karatomierz tzw. miarka ; źródło: http://www.dicholding.com; autor: nieznany; 26-9. Przyrząd do pomiaru wagi diamentów tzw. haka; źródło: http://www.artequipment.pl; autor: nieznany; 26-10. Przyrząd do pomiaru i określania wagi kamieni; źródło: http://alco.com.pl; autor: nieznany;

Opis wybranych kamieni szlachetnych i ozdobnych. Rozdział XXVII; 27-1. Painit; źródło: https://pl.wikipedia.org; autor: Strickja; 27-2. Musgravit; źródło: http://antiquebizu.pl/; autor: nieznany; 27-3. Aksynit; https://pl.wikipedia.org; autor: Didier Descouens; 27-4. Cyjanit; źródło:https://pl.wikipedia.org; autor: Piotr Sosnowski; 27-5. Przykłady odmian cyrkonu; źródło:https://pl.wikipedia.org; autor: Rob Lavinsky, 27-6. Nieoszlifowany kryształ diamentu; źródło: http://jubiler24h.pl; autor: nieznany; 27-7. Diamenty o barwach fantazyjnych, A - niebieski, B - różowy, C - brązowy, D- f ioletowy, E - zielony, F - czarny, G - pomarańczowy, H - czerwony, I - żółty; źródło: http://jubiler24h.pl, https://redtangerinejewels.wordpress.com/2012/06/22/wystawa-diamentow-w-warszawie/, http://pl.forwallpaper.com, http://modernbizu.pl, http://allegro.pl, http://www.diamondsforyou.pl, http://i.wp.pl/; autor: nieznany; 27-8. Nieoszlifowany czarny diament ; źródło: http://czarnotowidze.pl; autor: nieznany; 27-9. Brylant; źródło: http://www.tapeciarnia.pl; autor: nieznany; 27-10. Kordieryt; źródło:http://pl.mineraly.wikia.com/wiki/Kordieryt; autor: Makarus13; 27-11. Lazuryt; źródło:https://pl.wikipedia.org; autor; Didier Descouens; 27-12. Obsydian; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Obsydian; autor: PAR~commonswiki; 27-13. Różne odmiany spineli; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Spinel, https://pl.wikipedia.org/wiki/Spinel; autor: Rob Lavinsky, http://inspiritcrystals.com; autor: nieznany, http://www.minedirect.com; autor: nieznany; 27-14. Przykłady odmian topazu; ło:httpsźródło:https://commons.wikimedia.org; autor: Aram Dulyan, https://pl.wikipedia.org/; autor: Rob Lavinsky; 27-15. Turkus; źród://pl.wikipedia.org/wiki/Turkus; autor: Adrian Pingstone; 27-16. Akwamaryn; źródło: https://pl.wiktionary.org/wiki/akwamaryn;autor: Rob Lavinsky; 27-17. Chryzoberyl; źródło: http://dobrytarot.pl: Dagaa; 27-18. Aleksandryt w świetle dziennym i sztucznym; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: nieznany; 27-19. Kocie oko barwy A - zielonej, B - pomarańczowobrązowej; źródło: http://antiquebizu.pl; autor: nieznany; 27-20. Szmaragd: źródło: https://pl.wiktionary.org/wiki/szmaragd; autor: Rob Lavinsky; 27-21. Szmaragd „trapich”: źródło: http://gemstonesempire.com; autor: nieznany; 27-22. Przykłady kamieni z grupy beryli A - bixbit, B - złoty beryl, C - goshenit, D - morganit, E - heliodor; źródło; https://pl.wikipedia.org; autor: Didier Descouens, http://jubiler24h.pl; autor: nieznany, https://pl.wikipedia.org/wiki/Goshenit; autor: Parent Géry, https://pl.wikipedia.org/wiki/Morganit; autor: Rob Lavinsky, https://pl.wikipedia.org/wiki/Heliodor; autor: Rob Lavinsky; 27-23. Almandyn; źródło: https://commons.wikimedia.org;autor: Lech Darski; 27-24. Demantoid; źródło: http://www.mindat.org/; autor: Lopaktin Oleg; 27-25. Andradyt; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Andradyt; autor: Didier Descouens; 27-26. Grossular; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Kluka; 27- 27. Pirop; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pirop; autor: Kluka; 27-28. Spessartyn; źródło: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Granat; autor: Lech Darski; 27-29 Rubin naturalny z Tanzanii; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Rubin; autor: StrangerThanKindness; 27-30. Szafir naturalny; źródło: http://www.bizuteriaszlachetna24.pl; autor: nieznany; 27-31. Różne odmiany szafirów; źródło: https://upload.wikimedia.org/; autor: Azuncha; źródło: http://jubiler24h.pl; autor: nieznany; źródło: http://marcelmineraly.bloog.pl; autor: Marcel; źródło: http://tw.strahlen.org; autor: Thomas Witzke; 27-32. Ametyst; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Ametyst; autor: Didier Descouens; 27-33. Awenturyn; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Awenturyn; autor; Doobuzz; 27-34.Chalcedon; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Chalcedon; autor: Matoznawca; 27-35. Agat; źródło:http://www.skyscrapercity.com; autor: moozg666; 27-36. Odmiany agatu, A - dendrytowy, B - pejzażowy, C - wstęgowy, D - mszysty, E - forteczny, F - oczkowy, G - ognisty, H - ruinowy, I - onyks; źródło: http://www.onyxwroclaw.pl; autor: nieznany, http://kwejk.pl; autor: nieznany, http://gr.introne.com; autor: nieznany, https://pl.wikipedia.org/wiki/Agat_mszysty; autor: Maksim, http://www.parkagat.pl; autor: nieznany, https://pl.wikipedia.org/wiki/Agat; autor: Hannes Grobe, http://jubiler24h.pl; autor: nieznany, https://www.sklep.geogut.pl; autor: nieznany, http://www.opalagate.com; autor: nieznay; 27-37. Chryzopraz; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Chryzopraz;autor: Xth-Floor; 27-38. Karneol; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Anami~commonswiki; 27-39. Krwawnik; źródło; http://www.mineraltivadar.hu; autor: nieznany; 27- 40 Plazma; źródło: http://www.aldebaran.cz; autor: Ivo Vašina; 27-41. Sard; źródło:https://en.wikipedia.org/wiki/Carnelian; autor: Hyperdeath; 27-42. Cytryn; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Cytryn; autor: Parent Géry; 27-43. Różne odmiany jaspisu: źródło: http://www.ceneo.pl/: nieznany, https://pl.wikipedia.org/wiki/Jaspis; autor: Saperaud~commonswiki, http://www.ceneo.pl; autor: nieznany, http://www.anielskisklep.pl; autor: nieznany, http://www.magicznagaleria.pl; autor: nieznany; 27-44. Kryształ górski; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Kryształ; autor: Didier Descouens; 27-45. Krzemień pasiasty; źródło: http://www.krzemienie.pl; autor: nieznany; 27-46. Kwarc dymny; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwarc_dymny; ator: Dario Crespi; 27-47. Kwarcowe kocie oko; źródło:http://dobrytarot.pl; autor; Krystyna; 27-48. Kwarcowe tygrysie oko; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwarcowe_tygrysie_oko; autor; Kuebi; 27-49. Opal szlachetny; źródło: https://commons.wikimedia.org; autor: Rob Lavinsky; 27-50. Odmiany opali, A - miodowy źródło: http://www.geopasja.pl/; autor: nieznany, B - czarny: źródło: http://www.jubilerskie.info; autor: nieznany, C - blouder: źródło: http://www.johnbetts-fineminerals.com; autor: nieznany, D - ognisty; źródło:http://www.mineraltivadar.hu; autor: nieznany, E - pospolity; źródło: http://www.jubilerskie.info; autor: nieznany, F - drzewny; źródło: http://gr.introne.com; autor: nieznany, G - mleczny; H - szklisty; I - mszysty; J - prazowy; źródło: http://www.mineraltivadar.hu/.jpg; nieznany, K- przykłady oszlifowanych opali; źródło; https://www.jgjewellers.com; autor: nieznany; 27-51. Amazonit; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Amazonit; autor: Rob Lavinsky; 27-52. Adular ; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Adular; autor: Didier Descouens; 27-53.Albit; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Albit; autor: Didier Descouens; 27-54. Kamień słoneczny ; źródło: http://blog.pasart.pl; autor: nieznany; 27-55. Labrador; źródło: http://blog.pasart.pl; autor: nieznany; 27-56. Ortoklaz; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ortoklaz; autor: Piotr Sosnowski; 27-57. Spodumen; źródło:http://pl.mineraly.wikia.com/wiki/Spodumen; autor: Makarus13; 27-58. Hiddenit; źródło:https://commons.wikimedia.org; autor: Wolfgang Sauber; 27-59. Kunzyt; źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Kunzyt; autor: Didier Descouens; 27-60. Przykłady odmian turmalinu; źródło: https://pl.wikipedia.org; autor: Rob Lavinsky, http://www.crystal-treasure.com; autor: nieznany, https://pl.wikipedia.org/wiki/Elbait; autor: Didier Descouens, https://pl.wikipedia.org/wiki/Turmaliny; autor: Kluka, http://media.juveler.nu; autor: nieznany, http://dydaktyka.fizyka.umk.pl; autor: nieznany; 27-61. Jadeit; źródło: http://antiquebizu.pl/; autor: nieznany; 27-62. Nefryt; źródło: https://upload.wikimedia.org; autor: Adam Ognisty;

Kamienie szlachetne i ozdobne pochodzenia organicznego. Rozdział XXVIII; 28-1. Bryła bursztynu; źródło: http://i3.fmix.pl; autor: Mateusz Wrona; 28-2. Różne odmiany bursztynu; źródło; https://pl.wikipedia.org/wiki/Bursztyn; autor: The Singularity; autor: Ludwig Schneider; autor: Pleple2000; http://webmerceproductioncdn.azureedge.net; autor: nieznany; http://i.imged.pl; autor: nieznany; http://www.redbor.pl: autor: nieznany; http://www.kopalniabursztynu.pl; autor: Narcyz Kalski; 28-3. Gagat; źródło: http://tpsd.ugu.pl; autor:nieznany; 28-4. Koral; źródło: http://www.silverisland2007.co.uk; autor: nieznany; 28-5.Różne odmiany korala; źródło: https://commons.wikimedia.org; autor: Artur Jarosz; http://www.2ezr.com; autor: nieznany; http://domnaturamalowany.net; autor: nieznany; http://robertwestleydesigns.com; autor: nieznany; 28-6. Cios słonia; źródło:http://wf4.xcdn.pl; autor: nieznany; 28-7. Zęby; A - morsa, B - dzika, C - kaszalota, D - hipopotama, E - cios mamuta; źródło: http://www.national-geographic.pl; autor:nieznany; http://klcyrankaw.pl/; autor:nieznany; http://i.imgur.com; autor:nieznany; https://upload.wikimedia.org;autor: Circeus; http://magazynszum.pl; autor: Joanna Malinowska; 28-8. Macica perłowa perlopława; źródło: www.4csblog.gia.edu; autor: nieznany; 28-9. Macica perłowa uchowca; źródło: http://www.mylovelybeads.com; autor: nieznany; 28-10. Odontolit; źródło:http://pro-kamni.ru; autor: nieznany; 28-11. Ślimak z wieczkiem zamykającym i oddzielone opercelum; źródło: https://en.wikipedia.org; autor: Jan Delsing; www.iloveshelling.com; autor: nieznany; 28-12. Perły; żródło; http://antiquebizu.pl; https://redtangerinejewels; http://natropieklamstwa.pl/; http://jubiler24h.pl/; autorzy: nieznani; 28-13. Perła mabe; źródło: www.aliexpress.com; autor: nieznany; 28-14. Perła konchowa ślimaka morskiego; źródło: www.crystalsrocksandgems.com; autor: nieznany; 28-15. Węgiel kenelski; źródło:http://www.redbor.pl; autor: Pawł Udod;

Prace złotniczo-jubilerskie. Rozdział XXIX; 29-1. Kształtowanie szyny; źródło: https://pl.pinterest.com,http://produto.mercadolivre.com; autor: nieznany; 29-2. Lutowanie szyny; źródło: https://pl.pinterest.com, http://produto.mercadolivre.com; autor: nieznany; 29-3. Wykańcznie szyny; źródło: https://pl.pinterest.com, http://produto.mercadolivre.com; autor: nieznany; 29-4. Sporządzanie obrączki metodą przewijania, A - blacha z wytrasowanym kształtem, B - wycięty krążek, C - kształtowanie obrączki na ryglu, D - otrzymana obrączka, E - obrączka po obróbce końcowej, F - obrączka sporządzona z monety; źródło: https://pl.pinterest; autor: nieznany; 29-5. Sporządzanie pierścienia; źródło: materiały własne; 29-6. Etapy wykonywania sygnetu; źródło: https://s-media-cache-ak0.pinimg.com, https://pl.pinterest.com, https://www.instagram.com; autor: nieznany; 29-7. Konstrukcja kolczyka, A - zapięcie, B - baza, C - ozdoba, D - zawieszka; źródło:http://www.target.com, http://vpysh.all.biz; autor: nieznany. 29-8. Bigle, A - otwarte, B - zamknięte, C - angielski; źródło: https://qnszt.pl, http://manzuko.com; autor: nieznany; 29-9. Sztyft z barankiem; źródło: https://d1tetrvbd8ptof.cloudfront.net; autor: nieznany; 29-10. Klips; źródło: http://www.zniewalajaca.pl; autor: nieznany; 29-11. Konstrukcja broszy, A - szpilka, B - część ozdobna; źródło: http://allegro.p; autor: km-antyki; 29-12. Ozdobna agrafka; żródło: www.johnwinter.net; autor: nieznany; 29-13. Budowa zapięcia broszy, A - zabezpieczenie szpili, B - szpila, C - zawias; źródło: http://imged.pl; autor: nieznany; 29-14. Przykłady zapięć do brosz; źródło: https://pl.pinterest.com, https://www.rubylane.com, http://www.no-gram.com, http://crafthaus.ning.com, http://jewelclark.blogspot.com; autorzy: nieznani; 29-15. Zabezpieczenie „bębenkowe”; żródło: https://www.aliexpress.com; autor: nieznany; 29-16. Budowa wisiora, A - zawieszka, B - ogniwo, C - element ozdobny, źródło: http://allegro.pl; autor: ka_20101, https://www.aberis.pl; autor: nieznany; 29-17. Zawieszki wisiorów, A - karabińczykowa, B - krawatka zdobiona, C - krawatka prosta; źródło:http://lian-art.pl, http://www.bizuteria.cc; autor: nieznany; 29-18. Szpila secesyjna - Muzeum w Płocku; źródło: https://redtangerinejewels.wordpress.com; autor: nieznany; 29-19. Splot bizantyjski; źródło: http://menosfera.com; autor: nieznany; 29-20. Splot pancerka; źródło: http://menosfera.com; autor: nieznany; 29-21. Splot kulkowy; źródło: http://menosfera.com; autor: nieznany; 29-22. Splot figaro; źródło: http://menosfera.com; autor: nieznany;-29-23. Splot kordel; źródło: http://menosfera.com; autor: nieznany; 29-24. Splot bismark; źródło: https://zubiro.com; autor: nieznany; 29-25. Splot żmijka; źródło: https://zubiro.com; autor: nieznany; 29-26. Splot popcorn; źródło: https://zubiro.com; autor: nieznany; 29-27. Splot ankier; źródło: http://pracowniabizuterii.pl, https://zubiro.com; autor: nieznany; 29-28. Splot kłos; źródło: https://zubiro.com; autor: nieznany; 29-29. Splot singapure; źródło: http://zlotybutik.pl; autor: nieznany; 29-30. Nawijanie drutu na pręcik w uchwycie wiertarki; źródło: http://www.modelarstwo.org.pl; autor: Marek; 29-31.Zwoje nawinietego drutui; źródło: http:// ww.modelarstwo.org.pl; autor: Marek; 29-32. Przecinanie zwojów drutu; źródło: http://www.modelarstwo.org.pl; autor: Marek; 29-33. Budowa bransolety, A - łączenie segmentów, B - segment bransolety, C - zapięcie bransolety; źródło: http://allegro.pl; autor: johan465; 29-34. Budowa spinki do mankietów, A - stopka, B - nóżka, C - część ozdobna; żródło: https://pl.wikipedia.org; autor: By Hgrobe; 29-35. Zapięcie szufladkowe; źródło: http://zimmermann-quebec.com; autor: nieznany; 29-36. Zapięcie szufladkow bransolety „dmuchanej”; źródło: http://www.morninggloryantiques.com; autor: nieznany; 29-37. Bransoleta z zapięciem zawiasowym; źródło: https://pl.pinterest.com; autor: nieznany; 29-38. Zabezpieczenie trzpienia; źródło: https://img1.etsystatic.com; autor: allthingsvintage77; 29-39. Zapicie hakowe; źródło: http://www.multemargele.ro; autor: nieznany; 29-40. Zapicie hakowe z blachy; https://pl.pinterest.com; autor: nieznany 29 41. Zapięcie zakładkowe; żródło: http://www.marmon.com.pl/product-pol-29529-Zapiecie-Zakladkowe-Toggle_Bali_Kolo_Oksyda_19x15mm_6szt.html; autor: nieznany; 29-42. Formowanie półkuli; źródło: http://www.jewelrymakingdaily.com; autor: nieznany; 29-43. Formowanie rurki; A - zakończenie taśmy, B - formowanie C kształtnego profilu, C - przeciąganie, D - uzyskana rurka; źródło: http://www.jewelry-tutorials.com; autor: nieznany; 29-44. Formowanie oprawy obwodowej stożkowej; źródło: http://www.jewelry-tutorials.com; autor:nieznany; 29-45.Carga z wyciętym dnem; źródło: zbiory własne; 29-46. Etapy sporządzania oprawy w koronkę; źródło: http://www.jewelry-tutorials.com; autor: Hans Meevis; 29-47. Etapy sporządzania oprawy w pazury; źródło: http://www.jewelry-tutorials.com; autor: Hans Meevis;

Badanie stopów metali szlachetnych. Rozdział XXX; 30-1. Kamień probierczy; źródło: http://www.ceneo.pl; autor: Kluka; 30-3. Iglice probiercze do badania próby złota 0,333 (8 Kt), 0,585 (14 Kt), 0,750 (18 Kt); źródło: https://www.agauduber.pl; autor: nieznany; 30-4. Gwiazda probiercza do badania próby złota; źródło:http://nowa.e-pat.pl; autor: nieznany;

Numizmatyka. Rozdział XXXIII; 33-1. Moneta o nominale 5 zł Odkryj Polskę - Księży Młyn w Łodzi, A - awera, B - rewers; źródło: http://www.nbp.pl; autor nieznany; 33-2. Awers i rewers monety obiegowej dwa złote; źródło: http://www.nbp.pl/; autor: nieznany; 33-3. Elementy monety, A - otok, B - rant, C - egzerga; źródło: http://www.zbior.com; autor: nieznany, http://platine.pl; autor: nieznany https://pl.wikipedia.org/wiki/Egzerga; autor: CNG; 33-4. Awers i rewers kolekcjonerskiej monety okolicznościowej o nominale 200 zł; źródło: http://www.nbp.pl; autor: nieznany; 33-5. Awers i rewers złotej monety bulionowej Krugerrand 1 oz; źródło:http://inwestycje.mennica.com.pl; autor: nieznany.