Pod nazwą emalii na zimno bądź namiastek emalii stosowanymi w złotnictwie, kryją sie różne laki, żywice lub lakiery, używane do reperacji przedmiotów emaliowanych bądź wytwarzania wyrobów naśladujących zdobienie emalią. Środki te można nabyć w handlu, albo sporządzić we własnym zakresie.
Emalia na zimno
Emalia na zimno wykorzystywane w złotnictwie, są to różnorakie laki stosowane do reperacji wyrobów emaliowanych. Laki takie są w sprzedaży lub można je także przygotować samodzielnie.
Skład jednego z laków najlepiej nadającego się do wykorzystania jest następujący; 0,5 g kwasu borowego krystalicznego, 1 g fluorku amonowego, 200 g szelaki białej, 40 g gumy Copal Manila, 100 g mastyksu, 10 g oleju lnianego białego10-10 i 1 litr spirytusu. Składniki te rozpuszcza się w naczyniu o szczelnym zamknięciu, umieszczanym następnie w dobrze ogrzanym miejscu i co jakiś czas potrząsanym. Po upływie 4 do 5 dni, składniki ulegają rozpuszczeniu. Wówczas do mieszaniny tej dodaje się 10 g terpentyny weneckiej. Następnie silnie nią wstrząsa oraz na koniec przesącza, otrzymując bezbarwny lak zdatny do użycia. Lak ten powinien być przechowywany w szczelnie zamykanym naczyniu.
Barwi się go na pożądany kolor. Na biało dodatkiem bieli ołowianej, na czerwono dodając cynober albo karmin. Barwa niebieska uzyskiwana jest po domieszaniu błękitu pruskiego bądź ultramaryny. Zielony kolor to efekt dodania zieleni szwajnfurckiej w ilości około 0,5 g danego barwnika na 0,1 litr laku.
Namiastki emalii
Namiastkami emalii są używane w złotnictwie różnorakie powłoki dekoracyjne ze sztucznych lakierów żywicznych. Lakiery te wtapiane są na wyroby w suszarkach w temperaturze od 120 do 150oC.
Zdjęcie. Nakładanie namiastek emalii.
Produkowane są także lakiery niepotrzebujące suszenia i hartowania, a utwardzające się na wskutek utleniania tlenem atmosferycznym lub pod wpływem promieniowania UV (utwardzanie światłem).
Powierzchnia wyrobu przed polakierowaniem musi być starannie oczyszczona i zdrapana szczotką albo piaskownicą. Zabieg ten zapewnia o wiele lepsze przyleganie lakieru nanoszonego na warstwę metalu.
Powierzchnie wyrobu można pokrywać lakierem na różne sposoby. Przykładowo te o większych gabarytach za pomocą pistoletu natryskowego, mniejsze zaś korzystając z metody ręcznej, czyli za pomocą pędzelka.
Zazwyczaj na przedmiot nanoszona jest niezbyt gruba warstwa lakieru, która mocno twardnieje po upływie kilkunastu godzin.
Po wyschnięciu - stwardnieniu nałożonego lakieru, jeśli istnieje taka potrzeba, przedmiot daje się szlifować i polerować.
10-10Do celów artystycznych olej lniany sprzedawany obecnie ma wystarczające właściwości, ale istnieje szereg metod jego polepszania jak np. ta bardzo dobra, ale czasochłonna znana już w renesansie polegająca na przechowywaniu oleju lnianego w płytkich naczyniach ołowianych wystawionych na słońce. Inne metody to gotowanie z opiłkami ołowiu, tlenkiem manganu lub wodą utlenioną, a także naświetlanie promieniami UV, olej ten przed zastosowaniem należy starannie przefiltrować i sklarować. Podgrzewanie oleju w warunkach domowych, szczególnie z utleniaczami, musi być wykonywane z dużą uwagą ze względu na zagrożenie pożarem lub eksplozją.
