www.srebrnykruk.pl






Abc złotniczo-jubilerskie

strzalka do tyłu strzalka do góry
Ślusarstwo

Wiercenie otworów


Wierceniem nazywamy wykonywanie otworu przelotowego w obrabianym materiale za pomocą wiertła, które obracając się zagłębia się w materiał wykonując otwór.


Ruch obrotowy nazywamy ruchem roboczym, a ruch zagłębiający – posuwem.

Gdy powiększamy średnicę otworu już wykonanego to mówimy o powiercaniu. Pogłębianiem nazywamy zabieg polegający na częściowym zwiększeniu średnicy wykonanego otworu w celu np. wykonania jego stopniowania.

Rysunek nr 5-25
Rysunek. Wiertło kręte. A – główna krawędź skrawająca, B – pomocnicza krawędź skrawająca, C – krawędź poprzeczna (ścin), D – powierzchnia przyłożenia, E – rowek wiórowy, F – pomocnicza powierzchnia przyłożenia (łysinka), G – rdzeń, H – chwyt walcowy, I – zabierak, J – chwyt stożkowy Morse’a, K – płetwa.

Dużą dokładność wymiarów wierconego otworu uzyskuje się przez rozwiercanie dzielone na zgrubne i wykończeniowe, wykonywane nie wiertłem, a rozwiertakiem. Możemy także wyróżnić operacje nawiercania polegającą na wykonaniu pełnego otworu ułatwiającego wejście wiertła w materiał podczas wiercenia.

Przed przystąpienie do wiercenia należy każdorazowo przeprowadzić trasowanie osi otworu, a miejsce wiercenia zaznaczyć wykonując wgłębienie, punktakiem ślusarskim.

Zdjęcie nr 5-4
Zdjęcie. Mini wiertarka ręczna.

Otwory o średnicy do 3 mm wykonuje się wiertarką ręczną, a wiertarkami ręcznymi z przekładniami zębatymi otwory o średnicy do 8 mm. Dużym ułatwienie w wierceniu otworów jest korzystanie z wiertarek elektrycznych ręcznych bądź stacjonarnych umożliwiających wiercenie otworów o dowolnych średnicach.

Zdjęcie nr 5-5. Zdjęcie nr 5-5
Zdjęcie. Wiertarka ręczna z przekładnią zębatą.

Początkowy ruch wiertła w głąb materiału należy wykonywać jak najwolniej i po zagłębieniu się w materiał przyśpieszyć go, by ponownie zwolnić przed końcem wiercenia otworu, zapobiega to wygięciu końcowej warstwy materiału i w efekcie złamaniu wiertła. Długość wiertła powinna być jak najmniejsza, co ogranicza prawdopodobieństwo jego wygięcia w czasie pracy. Głębokość wykonywanego otworu powinna zawierać się w przedziale od 6 do 8 średnic wiertła.

Wiercąc trzeba pamiętać o tzw. „rozbiciu” otworów, czyli o zjawisku zmiany wymiarów otworu występującym nawet, gdy wiertło jest bardzo dobrze zaostrzone. Przy czym im miększy materiał i im większa prędkość wiercenia tym większy wymiar otworu przy tej samej średnicy wykorzystywanego wiertła. Redukcje wielkości rozbicia można osiągnąć wiercąc wpierw otwór o 1 do 3 mm mniejszy i późniejsze jego powiercenie do pożądanej średnicy. Przybliżone wartości rozbicia zależne od średnicy wiertła zawiera tabelka wielkość rozbicia otworu.

Tabela nr 5-3
Tabela. Wielkość rozbicia otworu.

Otwory o średnicy powyżej 20 mm każdorazowo wiercone są w dwóch przejściach tj. najpierw wiertłem o mniejszej średnicy i dopiero potem o zakładanej wielkości.

Wiercenie bardzo głębokich otworów wykonuje się wiercąc otwór o zakładanej średnicy, aż do momentu zagłębienia się części roboczej wiertła w materiale. Wówczas wiertłem o mniejszej średnicy przewierca się materiał na wskroś i następnie wiertłem o żądanej średnicy powierca dalszą część otworu. Głębokich otworów nie powinno wiercić się z dwóch stron.

Zdjęcie nr 5-6
Zdjęcie. Rozwiertak.

Cienkie blachy wiercone są wiertłami piórowymi lub specjalnymi przebijakami. Zwykłe wiertła mogą zaczepiać krawędzią tnącą o materiał przerywając blachę.

Zdjęcie nr 5-7
Zdjęcie. Pogłębiacz stożkowy.

Rozwiercanie wcześniej przygotowanych otworów zwiększa precyzję usytuowania osi, wymiarów oraz cylindryczność otworu. Wykonywane jest za pomocą rozwiertaka lub rozwiertaka wykańczaka. Rozwiertak w trakcie rozwiercania ręcznego trzeba poruszać wyłącznie w jedną stronę ciągłym i płynnym ruchem. Głębokie otwory obrabia się obracając rozwiertak powoli, wyjmując go okresowo z otworu w celu oczyszczenia z wiórów oraz naniesienia smaru, którym dla miedzi, mosiądzu i duraluminium jest emulsja mydlana, dla stali olej maszynowy. Żeliwa i brązy nie wymagają smarowania.

Wejścia otworów przewidziane pod główki śrub itp. nawierca się pogłębiaczem stożkowym.


Wiercenie otworów - www.srebrnykruk.pl