Stosuje się dwa podstawowe sposoby nitowania; nieruchome do łączenia przeróżnych metalowych konstrukcji i wyrobów jubilerskich oraz ruchome do połączeń takich jak zawiasy czy przeguby5-7.
Nity zbudowane są z trzonu nitu tj. krótkiego pręta zakończonego fabrycznie wykonanym występem – łbem nitu o większej średnicy. Drugi łeb zamykający kształtowany jest w czasie zabiegu łączenia.
Proces połączenia nitowanego polega na wywierceniu lub przebiciu otworów w łączonych elementach. Następnie umieszczany jest w nich nit, który jest zamykany przez wykonanie drugiego łba nazywanego zakuwką. Nity powinny ciasno pasować do otworów, ale nie powinno się ich wbijać.
Najpowszechniej spotykane są nity o łbach półkolistych lub płaskich – wpuszczonych.
Długość nitu powinna być sumą grubości nitowanych części oraz wystającego fragmentu trzonu nitu, koniecznego do uformowania łba zamykającego. Długość wystającego trzonu nitu dla łba płaskiego, wpuszczonego należy przyjąć jako 0,5 średnicy tegoż trzonu. Natomiast dla łba kulistego jako 1,5 średnicy trzonu.
Wystająca część nitu dla udogodnienia jego wsuwania w otwór powinna być nieco stożkowa. Średnice trzonu nitu dobiera się tak by stanowiła ona dwukrotność najmniejszej grubości z łączonych części.
W operacji nitowania wykorzystuje się specjalne narzędzia takie jak dociskacz, nagłówniak inaczej zwany zakuwnikiem oraz zwykły młotek ślusarski, a do nitów o łbie półkolistym przydatna będzie także podsadzka.
- Dociskacz jest to stalowy walec z otworem na jednym końcu o średnicy i głębokości większej od trzonu nitu wystającego nad powierzchnie łączonych części. Wykorzystywany jest do dociśnięcia do siebie łączonych elementów oraz wygładzenia ewentualnych wybrzuszeń blachy.
- Nagłówniak podobnie jak dociskacz, jest to stalowy walec z tym, że zamiast otworu na końcu ma wykonane wgłębienie w kształcie łba nitu, a wykorzystuje się go do formowania łba zamykającego.
- Podsadzka to trzpień z wgłębieniem pod główkę fabryczną nitu mocowany jest w imadle.
Na proces nitowania składa się szereg niżej opisanych czynności.
- Przygotowanie materiału polegające m.in. na jego prostowaniu czy też opiłowywaniu.
- Trasowaniu osi otworów pod nity i punktowanie ich środków z zachowaniem zasady, by oś nitu znajdowała się nie mniej niż 1,5 średnicy nitu do brzegu części nitowanych, a w przypadku nitów sąsiadujących z sobą w jednej linii od 3 do 4 średnic.
- Wykonanie otworów o średnicach od 0,1 do 0,2 mm większych od średnicy trzonu dla usprawnienia montażu oraz jeśli jest taka potrzeba przygotowanie stożkowych wgłębień pod łby wpuszczane.
- Wsunięcie nitu w otwór w kierunku od dołu ku gurze i oparcie fabrycznej główki nitu o podsadzak lub płytę.
- Dopchnięcie łączonych części za pomocą dociskacza uderzanego młotkiem.
- Formowanie wysuniętej części trzonu nitu za pomocą nagłówniaka i młotka lub samym młotkiem. Używając nagłówniaka nasuwa się go na wystającą część trzonu następnie uderza od góry młotkiem, spęczając trzon nitu i kształtując tym sposobem drugi łeb nitu. Gdy kształtowanie wykonuje się samym młotkiem, liczba uderzeń winna być jak najmniejsza. Początkowe silne uderzenia spęczają trzon nitu, a późniejsze uderzenia boczne kształtują łeb, któremu ostateczną formę nadaje się używając nagłówniaka.
Za pomocą tych samych narzędzi można formować od razu nity cienkie nadając im żądany kształt.
Gdy wykonuje się nitowanie ruchome w celu zapewnienia minimalnego luzu można między łączone elementy włożyć przed nitowaniem kawałek papieru.
Złącza nitowane charakteryzują się m.in. tym, iż mają stosunkowo niską temperaturę procesu technologicznego i nie występują w nich naprężenia własne. Umożliwia to łączenie różnych materiałów. Jest to jednak metoda pracochłonna i osłabiająca łączone części przez wykonywanie otworów.
