www.srebrnykruk.pl






Abc złotniczo-jubilerskie

strzalka do tyłu strzalka do góry
Metale szlachetne

Pallad i jego stopy


Pallad nazwa łacińska palladium, symbol chemiczny Pd, jego temperatura topnienia wynosi 1554oC, temperatura wrzenia 2963oC, gęstość 12,4 g/cm3.


Jego barwa sytuuje go pomiędzy srebrem, a platyną, jest ciemniejsza od srebra i jaśniejsza od platyny.

Zdjęcie nr 2-85
Zdjęcie. Pallad.

Rozpuszcza się w kwasie azotowym i wodzie królewskiej, nie reaguje z wodą i powietrzem. Jest metalem łatwo poddającym się obróbce przez kucie i walcowanie można z niego wyciągać druty o bardzo małych średnicach. Nie reaguje tak jak srebro (nie ciemnieje) z siarkowodorem zawartym w zanieczyszczonym powietrzu. Bardzo dobrze absorbuje gazowy wodór, w stosunku objętościowym 850 części wodoru na jedną część palladu. W naturze występuje niezmiernie rzadko w stanie czystym a najczęściej, jako domieszka w rodzimych stopach platyny, złota i innych metali. Odkryto go w 1804 roku.

Wykorzystywany jest do produkcji biżuterii zazwyczaj w stopach ze srebrem lub niklem oraz w stopach ze złotem odbarwiając je i tworząc jeden z rodzajów złota białego. Dodaje się go do platyny dla zwiększenia jej wytrzymałości i twardości oraz w celu rozjaśnienia barwy, a także ożywienia połysku. Jest również dodatkiem do białego złota, przy czym już 17 % palladu w stopie złota skutkuje jego całkowitym odbarwieniem. Stop palladu ze srebrem ma barwę białą, a stop zawierający ponad 17 % palladu jest niewrażliwy na działanie czynników atmosferycznych i nie czarnieje w kontakcie z siarkowodorem.


Stopy palladu


Palladu stosowanego do niedawna jako dodatek stopowy, ostatnio zaczęto używać go w złotnictwie jako samodzielny metal. Cechuje się on łatwością obróbki, miłą dla oka barwą i ciężarem właściwym o połowę mniejszym od porównywalnych stopów platyny. Stał się pożądanym materiałem do wyrobu bransolet zegarkowych, pierścieni, brosz czy też papierośnic i pudernic.

Zgodnie z międzynarodowymi ustaleniami zalecaną próbą palladu do wyrobów złotniczych jest próba 0,950. W Polsce zgodnie z przepisami probierczymi obowiązują próby 0,850 i 0,500.

W związku z temperaturą topnienia palladu równą 1400oC do pracy z nim wykorzystuje się palniki tlenowo-gazowe albo piece elektryczne. Stapia się go z niedużą ilością boraksu. Na stopionym i wyżarzanym palladzie i jego stopach wytwarza się cienka stalowoniebieska powłoka tlenku palladu.

Obróbka termiczna palladu odbywa się na podobnych zasadach jak stopów srebra. Temperatura wyżarzania stopów palladu nie może być większa niż 1200oC.

Tabela nr 2-8
Tabela. Właściwości i skład wybranych stopów palladu.

Pallad - www.srebrnykruk.pl