Ołów nazwa łacińska plumbum symbol chemiczny Pb, gęstość 11,9 g/cm3, temperatura topnienia wynosi 327oC, temperatura wrzenia 1749oC, barwa świeżo wykonanego przekroju jest niebieskawoszara szybko mętniejąca na wskutek utleniania.
Jest metalem bardzo miękkim i ciągliwym, podatnym walcowaniu, kuciu, prasowaniu, ma również wyśmienite własności odlewnicze. Nie koroduje w suchym powietrzu w kontakcie z wilgocią pokrywa się najpierw warstwą tlenków, a później wodorotlenków, które rozpuszczają się w wodzie. Naprzemienne oddziaływanie powietrza i wody jest przyczyną bardzo powolnie zachodzącego procesu niszczenia ołowiu. Jest odporny na działanie kwasu solnego i siarkowego, rozpuszcza się w kwasie azotowym.
Zdjęcie. Ołów.
Nie jest odporny na działanie ługów. Ołów i jego sole są silnie trujące, dlatego w kontakcie z nim należy zachować szczególne środki ostrożności. Ołów występuje w skorupie ziemskiej w formie minerałów takich jak; galena, anglezyt, cerusyt, piromorfit, mimetezyt niezwykle rzadko, jako ołów rodzimy.
Zanany był już w starożytności, można go łatwo pozyskać z jego związków i w przyrodzie występuje dość powszechnie.
Zdjęcie nr 2-62. Ołów rodzimy.
W przeszłości ołowiu i jego stopów często używano w sztuce użytkowej oraz dekoracyjnej do wytwarzania ozdobnych detali architektonicznych, zastawy stołowej, przedmiotów użytku domowego czy też rzeźb. Budowano z niego również wodociągi, a także stosowano jako pokrycie dachów. Używano go również do łączenia szklanych elementów witraży.
Tabela. Skład wybranych stopów ołowiu.
Obecnie nie jest wykorzystywany do wyrobu przedmiotów dekoracyjnych, zwłaszcza zastaw stołowych i przedmiotów domowego użytku. Stosowany jest, jako składnik stopów niskotopliwych do odlewów oraz miękkich, cynowo-ołowianych lutów do łączenia stalowych oraz miedzianych ozdobnych detali. W tabeli przedstawiono skład przykładowych stopów ołowiu.
Zdjęcie. Galena.
Barwa ołowianoszara z czerwonym odcieniem często ciemnoszara z niebieskim nalotem o połysku na świeżych powierzchniach metalicznym następnie matowym, nieprzezroczysta.
Występuje w Niemczech, Serbii, Rosji, Austrii, Zambii, Kanadzie i USA.
W Polsce spotykana w okolicach Olkusza, Chrzanowa i Tarnowskich Gór.
Jest najważniejszym źródłem pozyskiwania ołowiu i zawiera go, aż do 86 %.
Zdjęcie. Anglezyt.
Barwa bezbarwna, biała, szara do czarniawej, brązowawa o połysku diamentowym, tłustym, przezroczysta do prześwitującej.
Występuje w USA, Niemczech, Austrii, Rosji, Włoszech, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Namibii.
W Polsce spotykany w okolicach Olkusza, Bytomia, Jaworzna, Kielc, Srebrnej Góry, Kamiennej Góry i koło Ząbkowic Śląskich.
W dużych skupiskach wykorzystywany do otrzymywania ołowiu zawiera go do 68 %
Jest poszukiwana przez kolekcjonerów niekiedy ma też zastosowanie w jubilerstwie.
Zdjęcie. Piromorfit.
Barwa zielona, brązowa, żółtawa, czerwonawa, biała i bezbarwna a także ubarwienie warstwowe o połysku diamentowym, tłustym, przezroczysty do prześwitującego.
Występuje w Niemczech, Czechach, Słowenii, Wielkiej Brytanii, USA, Meksyku, Zambii.
W Polsce spotykany w okolicach Gór Świętokrzyskich, Gór Sowich i Gór Kaczawskich.
Jest cenną rudą ołowiu zawiera go do 75 %.
Ładne okazy są pożądane przez kolekcjonerów.
Zdjęcie. Mimetezyt.
Barwa żółta, zielonkawa, bezbarwna, szara, biała, brązowa, czerwonawa o połysku diamentowym, tłustym, przezroczysta do przeświecającego.
Występuje w Niemczech, Czechach, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Włoszech, Turkmenistanie, Namibii, USA, Meksyku.
W Polsce spotykany na Dolnym Śląsku w okolicy Chęcin.
Niema znaczenia gospodarczego jest poszukiwany przez kolekcjonerów i sporadycznie wykorzystuje się go jako kamień ozdobny.
Zdjęcie. Cerusyt.
Barwa bezbarwna, biała, szara, brązowa, czarna o połysku diamentowym, tłustym, przezroczysty do nieprzezroczystego.
Występuje w Niemczech, Czechach, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Włoszech, Zambii, Namibii, Kazachstanie, USA i Australii.
W Polsce spotykany w okolicach Trzebini, Olkusza, Bytomia, Jaworzna oraz w pobliżu Jaworza, Miedzianki i Miedzianej Góry w rejonie świętokrzyskim.
Wykorzystywany do otrzymywania ołowiu i niewielkich ilości srebra.
Ładne okazy kryształów są pożądane przez kolekcjonerów.
