www.srebrnykruk.pl






Abc złotniczo-jubilerskie

strzalka do tyłu strzalka do góry
Kamienie szlachetne i ozdobne pochodzenia organicznego

Gagat


Gagat znany też jako dżet, jest bitumiczną odmianą węgla brunatnego o zbitej jednorodnej budowie, dającą się polerować.


kamienie-organiczne-zdjecie-nr-28-3-gagta
Zdjęcie. Gagat.

Ma barwę czarną, brunatną, ciemnobrązową, połysk woskowy lub tłusty nabierający intensywności na wskutek polerowania, twardość od 2,5 do 4 w skali Mohsa, gęstość od 1,19 do 1,35 g/cm3, jest nieprzezroczysty i pozbawiony łupliwości oraz fluorescencji. Podgrzany pali się tak jak wszystkie odmiany węgla. Podobnie jak bursztyn wykazuje właściwości elektrostatyczne, dlatego niekiedy używa się do niego określenia czarny bursztyn, jednak nie ma żadnych problemów by go od niego odróżnić. Dobrą metodą jest przytknięcie rozgrzanego metalowego pręcika, gagat wydzieli woń tlącego węgla, a nie aromatyczny zapach tak jak bursztyn. Powstał w środowisku wodnym pozbawionym tlenu z smolnych, przesyconych żywicą fragmentów drzew iglastych najczęściej z rodziny araukarii.

Nazwa gagat bierze swój rodowód od rzymskiego miasta i rzeki Gagas w starożytnej Licji (Likji) w Azji Mniejszej (obecna Turcja), gdzie po raz pierwszy został odkryty. Kamienie o czarnej barwie które były tam znajdywane określano mianem Lithos Gagates, co da się przetłumaczyć jako kamień z Gagas. Nazwa ta następnie została zaczerpnięta do języków francuskiego jako „Jajet” oraz angielskiego jako „Jet”.

Występuje w Anglii (gdzie był znany według archeologów od wielu tysięcy lat i do tej pory należy do bardzo cenionych kamieni ozdobnych) oraz w USA, Niemczech, Francji, Hiszpanii i Polsce w rejonie Gór Świętokrzyskich i Opaczna.

Stosuje się go do wyrobu biżuterii żałobnej, dewocjonaliów, wyrobów dekoracyjnych i gemm. Ozdoby wykonane z gagatu nazywane są z języka angielskiego dżetami. Daje się go obrabiać nożem i pilnikiem, a poleruje tryplą oraz skórą nasyconą olejem.

Można go pomylić z wieloma rodzajami kości. Jako imitacje gagatu czasami używane są zbite odmiany węgla kamiennego z Anglii i Szkocji nazywane węglem kanneńskim oraz wybrane odmiany węgla antracytowego, a także sztuczne żywice, barwione szkło, czarno zabarwione chalcedony, czarne turmaliny i granaty (melanity).


Zgodnie ze staroangielskimi wierzeniami gagat miał odpędzać węże, a posypanie nim rozgrzanego do czerwoności ostrza siekiery gwarantować miało spełnienie życzeń. Służyć miał także badaniu dziewictwa. Sporządzony z niego eliksir koić miał też ból zębów.


Gagat - www.srebrnykruk.pl