Twardość od 5 do 6 w skali Mohsa, gęstość od 2,50 do 3,00 g/cm3. Połyk szklisty do tłustego. Ma niewyraźną łupliwość oraz silną białą bądź pomarańczową, miedzianą fluorescencję.
Nazwa lapis lazuli wywodzi się od łacińskiego „lapis” co znaczy kamień oraz z arabskiego słowa „lazur” i perskiego „lazhward”, rozumianego jako coś niebieskiego lub niebo, co nawiązuje do barwy tego minerału. Natomiast nazwa lazuryt pochodzi od łacińskiego „lazurium” oznaczającego błękitny kolor.
Barwa kamienia jest wynikiem domieszki siarki i w najlepszych okazach rozmieszczona jest równomiernie, zazwyczaj jednak jest ona plamista, albo pasiasta. Poza zasadniczym składnikiem, którym jest w 25 do 40 % lazuryt, spotykane są także liczne inne minerały takie jak; kalcyt, łyszczyk czy piryt. Niewielkie ilości złocistych wtrąceń pirytu nadają kamieniom szczególnego piękna i uważane są także za potwierdzenie autentyczności. Jednak nadmiar pirytu, powoduje powstanie nieatrakcyjnego zielonkawego odcienia. Barwy można polepszać poprzez barwienie i bardzo uważne podgrzewanie.
Lazuryt jest mało odporny na nacisk, wysoką temperaturę, gorące kąpiele, kwasy i mydło. Pod działaniem kwasów wydziela siarkowodór, a pod płomieniem palnika gazowego topi się na białe szkliwo wypełnione pęcherzykami. Pierścionki z tym kamieniem powinno się zdejmować przed wszelkiego rodzaju pracami domowymi.
Złoża spotykane są w Chile, Kanadzie, USA, Angoli, Birmie, Pakistanie i Rosji.
Pomylić go można z azurytem, dumortierytem, barwionym howlitem, lazulitem, sodalitem oraz szklanymi imitacjami.
W handlu od połowy ubiegłego wieku dostępny jest syntetyczny barwiony tlenkiem kobaltu ziarnisty spinel, kolorem bardzo podobny do lapis lazuli z domieszkami opiłków złota udającymi piryt. Sprzedawane są także imitacje z prasowanych, albo łączonych żywicą kawałków bądź proszku lapis lazuli, a od drugiej połowy XX wieku także dobrej jakości syntetyczne kamienie.
