Czynnikiem nadającym kolor są wrostki tlenków i wodorotlenków żelaza, głównie goethytu i hematytu. W nieprzezroczystych kamieniach nie można dostrzec wtrąceń. Wykazuje zdolność do białoniebieskiej fluorescencji w ultrafiolecie, a kamienie z Indii świecą zielonkawożółtym światłem. Wskutek podgrzewania barwę można pogłębić. Pod w pływem długiej ekspozycji na słońcu, może ulec odbarwieniu. Jego podgrzewanie może poprawiać barwę przez jej pogłębienie.
Nazwa karneolu przez skojarzenie z jego czerwoną barwą powstała od łacińskiego słowa „carneolus” tłumaczonego, jako ciało lub jak niektórzy twierdzą od starofrancuskiego „cornele” oznaczającego owoc derenia.
Spotykany jest w Brazylii, Indiach i Urugwaju. W Polsce występuje w okolicy Borówki, Kamiennej Góry, Kłodzka oraz w kopalni niklonośnego serpentynitu w Szklarach. Można go pomylić z jaspisem.
Dostępne w handlu karneole, to w większości przypadków agaty barwione i następnie podgrzewane w wysokiej temperaturze. Kamienie naturalne obserwowane pod światło maja wyraźny podział barw, natomiast barwione cechują się strefowością.
Poszukiwane są kamienie czyste, duże o wyraźnej barwie czerwonej. Dawniej powszechnie był używany do wyrobu pieczęci, a obecnie w grawerstwie i jubilerstwie do wyrobu wisiorków, korali, gemm oraz do produkcji drobnej galanterii użytkowej.