Edukacja

Edukacja zawodowa złotników-jubilerów w dawnych czasach prowadzona była przez organizacje cechowe. Dopiero w epoce rewolucji przemysłowej tj. od połowy XIX wieku zaczęły pojawiać się instytucje edukacyjne zajmujące się szkoleniem pracowników do zakładów produkujących luksusowe przedmioty z  szlachetnych kruszców.

Obecnie szkolnictwo profilowe zawodowe zorganizowane jest na trzech poziomach.

Pierwszym są szkoły zawodowe, przygotowujące do podjęcia pracy w zawodzie lub do otwarcia własnej działalności gospodarczej.

Drugim szkoły wyższe, gdzie studenci wzbogacają swoje umiejętności i wiedzę. Uczą się zasad projektowania, kompozycji i wykonywania biżuterii unikatowej oraz przemysłowej a także galanterii metalowej, medali itp.

Trzeci poziom stanowią różnorakie kursy organizowane przez osoby prywatne bądź placówki edukacyjne. Realizowane są one w oparciu o autorskie programy szkoleniowe, dedykowane dla osób pragnących nauczenia się warsztatu złotniczego w celach hobbystycznych bądź zawodowych.

Szkoły zawodowe

Branżowa Szkoła Rzemiosł Artystycznych i stopnia nr 65 Warszawa

Zespół Szkół nr 31 im. Jana Kilińskiego 01-513 Warszawa ul. A. Felińskiego 13
22 839 00 41
zs31@edu.um.warszawa.pl
www.zs31.waw.pl

Szkoła kształci uczniów w zawodzie złotnik-jubiler w trzyletnim cyklu nauki. Absolwenci są przygotowani do podjęcia pracy w zawodzie, a także do otwarcia własnej działalności gospodarczej.

Zespół Szkół Plastycznych im. Jacka Malczewskiego w Częstochowie

42-200 Częstochowa ul. Pułaskiego 15
34 324 12 28
sekretariat@plastyk.czest.pl
http://plsp.ids.czest.pl

Szkoła oferuje trzy kierunki nauczania: ceramikę artystyczną, jubilerstwo oraz grafikę użytkową. Kierunek jubilerstwo został otwarty w 1955 roku jako pierwszy w Polsce i przez długie lata jedyny w kraju. Przedmiot kierunkowy przygotowuje uczniów do samodzielnej pracy w zakresie projektowania form jubilerskich oraz realizacji własnych projektów.

Zespół Szkół Plastycznych w Katowicach

40-887 Katowice ul. Ułańska 7A
32 254 24 22
plastyk-kato@hot.pl
www.plastyk.katowice.pl

Szkoła założona została w 1947 roku, kształci w zakresie specjalności artystycznych takich jak: sztuka stosowana tzn. techniki rzeźbiarskie, złotnictwo, realizacje multimedialne oraz w zakresie technik graficznych. Program nauczania obejmuje przedmioty ogólnokształcące i artystyczno-zawodowe, a młodzież kończąc szkołę zdaje dwa egzaminy: dyplomowy z zakresu wybranej specjalizacji oraz maturę.

Uczelnie wyższe

Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku

80-836 Gdańsk ul. Targ Węglowy 6
58 301 28 01
kontakt@asp.gda.pl
www.asp.gda.pl; aiw.asp.gda.pl

W 2007 roku w Gdańsku przy wsparciu władz miasta została powołana międzywydziałowa pracownia biżuterii Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Architektury i Wzornictwa.

Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi

91-726 Łódź ul. Wojska Polskiego 121
42 254 74 08; 42 254 74 18
kancelaria@asp.lodz.pl
www.asp.lodz.pl

Akademia Sztuk Pięknych w Łodzi rozpoczęła działalność w 1945 roku. Powstała w niej pierwsza w Polsce Pracownia Projektowania Biżuterii. Obecnie w Katedrze Biżuterii prowadzone są studia I i II stopnia.

Szkoła Wyższa Rzemiosł Artystycznych i Zarządzania we Wrocławiu

50-244 Wrocław pl. Św. Macieja 21
71 791 77 22 wew. 1
sekretariat@swraiz.pl
www.swraiz.pl

Niepubliczna szkoła wyższa założona w 2002 roku, oferujaca m.in. 3 letnie studia licencjackie – „Jubilerstwo i rzeczoznawstwo kamieni szlachetnych”.

Wyższa Szkoła Sztuki i Projektowania w Łodzi

90-324 Łódź ul. Targowa 65
42 678 05 50; 42 678 26 71; 42 678 25 89
dziekanat@wssip.edu.pl; sekretariat.rektor@wssip.edu.pl; promocja@wssip.edu.pl
www.wssip.edu.pl

Niepubliczna szkoła wyższa załozona w 1998 roku. Od 2001 roku prowadzi także kształcenie na poziomie magisterskim. w obecnej strukturze uczelni Pracownia Projektowania Biżuterii funkcjonuje w ramach Katedry Sztuki Przedmiotu i Warsztatu Realizacji

Inne instytucje edukacyjne

Państwowe Ognisko Artystyczne „Nowolipki”

00-001 Warszawa Nowolipki 9B
22 635 19 60; 22 887 62 85
art_ognisko@poa.waw.p
http://www.nowolipki.edu.pl

Głównym cel realizowany przez placówkę to wielokierunkowe rozwijanie umiejętności, wzbogacanie wiedzy i pojmowania sztuki i kultury oraz kształtowanie zarówno przyszłych twórców, jak i świadomych odbiorców sztuki. Można tua w ramach zajęć z jubilerstwa nauczysz się tworzenia biżuterii, zapoznać się z zasadami projektowania i kompozycję oraz zdobyć wiedzę o metalach i kamieniach szlachetnych i ozdobnych.

Muzea

Muzeum Bursztynu w Gdańsku

80-836 Gdańsk ul. Targ Węglowy 26
789 449 649
bursztyn@mhmg.pl
www.mhmg.pl

Muzeum Bursztynu w Gdańsku jest Oddziałem Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, działa od 2006 roku. Prezentuje historię powstania bursztynu, jego właściwości, pozyskiwanie oraz obróbkę, od czasów najdawniejszych do współczesności. Znajduje się w nim unikatowa kolekcja okazów przyrodniczych, naturalnych form bursztynu takich jak ogromne brył, inkluzje zwierzęce i roślinne w wyjątkowych odmianach barwnych oraz rozmaite żywice kopalne występujące na świecie.

Muzeum Mazowieckie w Płocku

09-402 Płock ul. Tumska 8
24 364 70 70; 24 364 70 72; 24 364 70 73; 24 262 44 93
sekretariat@muzeumplock.eu
www.muzeumplock.eu; www.facebook.com/muzeummazowieckie

Muzeum w Płocku powstało w 1821 roku z inicjatywy członków Towarzystwa Naukowego w Płocku, powołanym do istnienia na skutek decyzji władz Królestwa Polskiego.Jest najstarszym muzeum publicznym w kraju. Wśród swoich zbiorów Działu Numizmatykiposiada liczne okazy monet polskich od czasów piastowskich do współczesnych. Ciekawy jest także zbiór pieniądza papierowego, obejmujący banknoty głównie polskie (od 1794 roku do współczesnych). w zbiorach medalierskich dominują medale polskie i z Polską związane.

Muzeum Miedzi w Legnicy

59-220 Legnica ul. Partyzantów 3
76 862 49 49; 76 862 02 89
biuro@muzeum-miedzi.art.pl
www.muzeum-miedzi.art.pl

Muzeum Miedzi w Legnicy w dziale sztuki gromadzi wyroby dawnego rzemiosła wykonane z miedzi i jej stopów, dawną i współczesną brązową rzeźbę kameralną, dawny i współczesny miedzioryt polski i obcy, dzieła plastyczne twórców środowiska legnickiego, numizmaty, dawne i współczesne medalierstwo, współczesne przedmioty ze srebra. Od ponad dwudziestu lat tworzy zbiór polskiego złotnictwa współczesnego oparty o dokonania artystów okresu międzywojennego, lat późniejszych jak też uczestników legnickich przeglądów srebra.

Muzeum Okręgowe w Koninie

62-505 Konin - Gosławice ul. Muzealna 6
63 242 75 99; 63 242 74 31
lech.stefaniak@muzeum.com.pl
http://www.muzeum.com.pl

Muzeum Okręgowe w Koninie w zbiorach gabinetu numizmatycznego posiada intersujące okazy polskiej monety i banknotów z okresu międzywojennego. w dużej części z pośród bisko 3 tysięcy obiektów ciekawą grupą jest kolekcja papierowych pieniędzy zastępczych z lat 1914 – 1923, pochodzących z ziem dzisiejszej Polski oraz terenów Austrii, Niemiec i Rosji. Znajdują się tu też monety królów polskich bite w innych państwach oraz pieniądz państw zaborczych: Rosji, Prus i Austrii z lat 1795 - 1918. Osobną grupę zbiorów, liczącą około 1000 obiektów, stanowią medale i odznaczenia. Wśród nich są: medale polskie pochodzące z okresu od XVII wieku do czasów współczesnych, polskie odznaczenia międzywojenne i współczesne, ciekawa kolekcja polskich odznaczeń sportowych z pierwszej połowy XX wieku.

Muzeum Okręgowe w Sandomierzu

27-600 Sandomierz ul. Zamkowa 12
15 832 22 65; 15 644 57 57; 15 644 68 26
sekretariat@zamek-sandomierz.pl
www.zamek-sandomierz.pl

Muzeum Okręgowe w Sandomierzu w Dziale Sztuki w zbiorach rzemiosła artystycznego prechowuje obiekty z XVII w. którymi są łyżki, pochodzące z gdańskiego warsztatu złotniczego Georga Hebenstreita. Bardzo ciekawy i cenny jest także srebrny talerz z bogatą repusowaną dekoracją, pochodzący z warsztatu augsburskiego Pietera P. Arnoldta, datowany na 1755 – 1757 rok oraz srebrny puchar Nautilus (Ryga, XVII w.). w zbiorach znajdują się również dwa piękne XIX-wieczne komplety sreber: toaletowy z wiedeńskiej firmy Klinkoschów z około 1872 roku i francuski podróżny komplet śniadaniowy dla jednej osoby, wykonany w Paryżu po 1838 roku. Dział Historyczny prezentuje kolekcje numizmatyczną w której znajdują się monety polskie i występujące na ziemiach polskich od XI do XXI wieku oraz banknoty od Insurekcji Kościuszkowskiej do czasów współczesnych. Wśród monet wyróżnia się skarb wczesnośredniowiecznych denarów tzw. krzyżówek z Gnieszowic w powiecie sandomierskim, denary i brakteaty książąt piastowskich z XII wieku oraz wielka rzadkość numizmatyczna – talar Filipa II z kontrsygnatą Zygmunta Augusta z 1564 roku. Jest także kolekcja współczesnych monet obiegowych, próbnych i kolekcjonerskich od lat 70. XX wieku, otrzymywanych z Narodowego Banku Polskiego w Warszawie.

Muzeum Sztuki Złotniczej w Kazimierzu Dolnym

Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym
24-120 Kazimierz Dolny ul. Rynek 19
81 881 02 88
sekretariat@mnkd.pl
www.mnkd.pl

Muzeum Sztuki Złotniczej będące oddziałem Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym w swojej kolekcki posiada zbiory artystyczne i historyczne oraz literaturę specjalistyczną poświęconą złotnictwu. Zbiory pochodzą w części z daru Jędrzeja Jaworskiego (kolekcjonera i inicjatora powstania tego muzeum), uzupełnianego zakupami własnymi oraz depozytami Muzeum Narodowego w Warszawie i Zamku Królewskiego na Wawelu a także darami i depozytami osób prywatnych, w tym współczesnych artystów-złotników. Kolekcja złotnictwa dawnego liczy ok. 690 obiektów. Zgromadzone są niemal wyłącznie eksponaty sygnowane w sposób umożliwiający ich identyfikację. Kolekcja złotnictwa współczesnego liczy ona ok. 750 obiektów. Gromadzone są głównie wyroby ilustrujące dorobek i osiągnięcia polskich artystów-złotników w zakresie projektowania i wykonawstwa unikatowych dzieł złotniczych, nie nastawionych na komercję. Znakomita większość zbiorów to biżuteria. Nielicznie reprezentowane są srebra korpusowe.

Muzeum w Gliwicach

44-100 Gliwice Willa Caro, ul. Dolnych Wałów 8A
32 231 08 54
info@muzeum.gliwice.pl
www.muzeum.gliwice.pl

Oddział Odlewnictwa Artystycznego

44-100 Gliwice ul. Bojkowska 37
32 231 08 54; 32 332 47 42

W Willi Caro znajdują się dwa działy: sztuki i rzemiosła artystycznego oraz etnografii. Gromadzą one zabytki stanowiące kolekcje między innymi szkła artystycznego z okresu XVII-XX wieku oraz największego w Polsce powojennej zbioru polskiej biżuterii srebrnej. Dział Sztuki i Rzemiosła Artystycznego posiada około 16 500 sztuk zabytków. Najważniejszymi kolekcjami są m.in. odlewnictwo artystyczne, dawne i współczesne w tym XIX-wieczne odlewy żeliwne powstałe w Królewskiej Odlewni Żelaza w Gliwicach. Bogata jest także kolekcja polskiej, srebrnej biżuterii artystycznej, powstałej po 1945 roku. W zbiorach znajdują się również wyroby złotnicze wytwórni warszawskich z XIX wieku (K.F. Malcz, J. Pogorzelski) oraz śląskie wyroby cynowe (XVIII-XIX wiek).

Muzeum Zamkowe w Malborku

82-200 Malbork ul. Starościńska 1
55 647 09 78; 55 647 09 02
informacja@zamek.malbork.pl; rezerwacja@zamek.malbork.pl
www.zamek.malbork.pl

Muzeum Zamkowe w Malborku zostało powolane z dniem 1 stycznia 1961 roku mieszczą się w nim zbiory takie jak zaliczana do największych w Europie kolekcja średniowiecznych elementów architektonicznych, unikatowy w skali światowej zbiór artystycznych wyrobów z bursztynu, efektowny zestaw dawnej broni i uzbrojenia oraz bogata kolekcja numizmatów. Dział rzemiosła artystycznego posiada kolekcję biżuterii, liczącą ok. 500 obiektów w śród których jest biżuteria wykonana z korala, granatów oraz ozdoby w stylu biedermeier. Wyjątkowy liczny jest zbiór „biżuterii parlante” tj. sentymentalnej, żałobnej, patriotycznej, okazjonalnej, którego ozdobą są wyroby z włosów. Do ciekawych numizmatów zaliczyć można: brakteaty Bolesława Krzywoustego, grosz krakowski Kazimierza Wielkiego, srebrne talary królów polskich z dynastii Wazów, pierwsze polskie banknoty z okresu Powstania Kościuszkowskiego i monety z okresu Polski porozbiorowej (Księstwa Warszawskiego, Królestwa Kongresowego, Powstania Listopadowego).